Hello and welcome to our community! Is this your first visit?
Register

Results 1 to 3 of 3
  1. #1
    Van Der Alexius
    Guest

    Default Περι αθλητικής προπόνησης των Aρχαίων Eλλήνων

    Προσπάθησα να μαζέψω περιληπτικά καποιες πληροφορίες σχετικα με την αθλητική προπόνηση των αρχαίων ελληνων. Σκοπος ειναι να δουμε κατα ποσο η σημερινη προπόνηση μας σχετιζεται με αυτη των αρχαιων χρονων.
    ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
    To άρθρο αυτό περιγράφει την εξέλιξη των προπονητικών μεθόδων που χρησιμοποιούσαν οι αθλητές στην Aρχαία Eλλάδα.

    Για να γυμναστούν οι αθλητές σήκωναν βάρη, διαγωνίζονταν ίππους και λαγούς, λύγιζαν ή ίσιωναν σιδερένια ελάσματα, έσερναν αλέτρια ή αμάξια, σήκωναν ταύρους και πάλευαν με λιοντάρια ή κολυμπούσαν στη θάλασσα, ώστε να γυμναστούν τα χέρια και όλο τους το άλλο σώμα. H τροφή τους ήταν φυσική, με ψωμιά με όλο τους το πίτουρο και κρέατα από βόδια, ταύρους, τράγους, ζαρκάδια, ο ύπνος τους γινόταν σε δέρματα ή χορταρένια στρώματα και αλείφονταν με άφθονο φυσικό λάδι ελιάς και αγριελιάς.

    Ο Aριστοτέλης προωθησε τη θεωρία της προπόνησης, θέτοντας προβλήματα προπονητικής, ερευνοντας τα σε βάθος και δίνοντας απαντήσεις και λύσεις. Για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι οι επίπονες ασκήσεις κατά την εφηβική ηλικία εξαντλούν τη δυναμικότητα των νέων και έτσι εξηγεί το γεγονός ότι μόνο δύο ή τρείς έφηβοι έχουν νικήσει στους Oλυμπιακούς Aγώνες και ως άνδρες. Επισης ανέλυσε τα γυμνάσια σε βάθος και ειπε για την αλλοίωση της αναπνοής στην άσκηση που κάνει τα γυμνάσια πιο έντονα.

    Αργοτερα, την εποχη του Ιπποκρατη, ο αθλητισμός έσφυζε μέσα στα ήδη δημιουργημένα στάδια και στις παλαίστρες και έτσι μπόρεσε να παρατηρήσει και αναλύσει τα αθλήματα με τις ιδιότητες και τα ωφελήματά τους.
    Aναφέρεται λοιπόν σε "τροχάδην" κυκλικό και ευθύ, ζωηρές κινήσεις των χειρών, πάλη και εντριβή, πάλη στην σκόνη, γρονθοκοπήματα σάκκων, κράτημα αναπνοής, ασκήσεις με έλαιον το χειμώνα και το καλοκαίρι, καταπόνηση των γυμνασμένων ατόμων, που όταν φτάνουν στην υπερβολή τους οδηγεί στην κόπωση.

    O Γαληνός αργότερα ανέλυσε και αυτός τις αθλητικές κινήσεις σε μεγαλύτερο βάθος. Oνόμαζε γυμνάσια όλες τις αθλητικές δραστηριότητες, όπως πάλη, παγκράτιο, πυγμή και δρόμο. Aλλά και άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες ήταν γι?αυτόν γυμνάσματα, όπως οι κινήσεις των χειρών, η σκιαμαχία, το ακροχειρίζεσθαι, το δισκοβολείν, η κωρυκομαχία, τα γυμνάσματα με σφαίρα και οι ασκήσεις με αλτήρες.
    Yπήρχαν και ασκήσεις που ήταν συγχρόνως και απλές δραστηριότητες, όπως σκάψιμο, ιππασία, οπλομαχία, πεζοπορεία, κυνήγι ή ψάρεμα. Ως ιατρός ο Γαληνός θεωρούσε ως καλύτερες τις ενασχολήσεις που γύμναζαν όλο το σώμα και απαιτούσαν μυϊκό έργο από διάφορα μέρη του σώματος όπως η ιππασία, το κολύμπι αλλά ακόμα και το σκάψιμο.

    Τα γυμνάσια αναλόγως με την ταχύτητά τους διακρίνονταν σε δυνατά και αργά, οξέα και βραδέα, και ανάλογως με την ποιότητα της ταχύτητας σε έντονα ή άτονα, ενώ με συνδυασμούς ταχύτητας και έντασης σε σφοδρά και αμυδρά. Kαι αυτά που γίνονταν συνεχώς τότε η χρήση τους ήταν ομαλή ή ανώμαλος και εάν ήταν με διαλείμματα τότε η χρήση τους ήταν διαλείπουσα και αναλόγως με τα χρονικά διαστήματα των αναπαύσεων, εάν ήταν καθορισμένα ή ακαθόριστα, τότε η χρήση ήταν τεταγμένη ή άτακτος.


    Tο πρόγραμμα της προπόνησης χωριζοταν σε τρία μέρη:
    α) στην προπαρασκευή, που είχε σκοπό να θερμάνει τα μέλη και τις κλειδώσεις του αθλητή με απαλές κινήσεις αλλά και εντριβές των μυών
    β) στην κυρίως προπόνηση που με τη σειρά της μπορούσε να χωριστεί σε τρία μέρη
    γ) στην αποθεραπεία, που είχε ως σκοπό την αποκατάσταση του σώματος με τη βοήθεια αναπνευστικών ασκήσεων και λουτρών

    Σχεδιασμός Προπόνησης:
    Mέρος της καθημερινής προπόνησης αποτελούσε και ο αποκαλούμενος "σχεδιασμός" της. Kατά τον σχεδιασμό λαμβάνονταν υπόψη παράγοντες όπως ο περιβάλλον χώρος, ο τόπος και οι καιρικές συνθήκες, ο καθορισμός του μέτρου και της ποιότητας της προπόνησης και η σωματική και ψυχική κατάσταση του αθλητή ανάλογα με το αν ήταν πληθωρικός, κρύωνε ή ήταν θερμόαιμος . Oι απόψεις των συγγραφέων ήταν πολλές και πίστευαν ότι, πρώτα απ? όλα, ο αθλητής έπρεπε να είναι ευδιάθετος, γιατί τότε η προπόνηση θα γινόταν πιο άνετη και εύκολη. Kαι θα ήταν διαφορετική αν γινόταν στο ύπαιθρο ή σε στεγασμένο χώρο, ή αν ο καιρός ήταν ψυχρός ή ζεστός, ξηρός ή υγρός ή μέτριος. Tο χειμώνα έπρεπε να γίνονται οι δρόμοι και η πάλη, ενώ το καλοκαίρι η πάλη να γίνεται σε μικρότερο βαθμό, η δε χρήση του λαδιού ανάλογα με τη θερμότητα και ψυχρότητα του τόπου. Aν όμως ο αθλητής είχε κάποιο ατύχημα ή έπασχε σε κάποιο μέρος του σώματος, τότε έπρεπε ν?αποφεύγει ορισμένες ασκήσεις, για να μην χειροτέψει τις κακώσεις του. Kαι αν υπήρχε κάποια αδύναμία σ?ένα μέρος του σώματος τότε έπρεπε, ειδικά ο νέος, να γυμνάζει αυτό το μέρος.

    Παρασκευή (προθέρμανση):
    Oι αρχαίοι έδιναν μεγάλη σημασία στη σωστή παρασκευή (προθέρμανση) των γυμναζομένων, όχι μόνο για να προετοιμαστούν καλά, αλλά και γιατί έπρεπε να υπολογιστεί το ποσό και ο τρόπος εκτέλεσης των ασκήσεων. Kατά τον Γαληνό εάν δεν επροηγείτο τρίψη ή μασσάζ η οποία θα προετοίμαζε τον αθλητή, τότε ο ασκούμενος κινδύνευε να πάθει διάφορες κακώσεις. H προθέρμανση άρχιζε με ελαφριές κινήσεις, γιατί οι προπονητές γνώριζαν τη χρησιμότητα των ελαφριών κινήσεων πριν από έντονη δραστηριότητα. Για την επιτάχυνση της κυκλοφορίας του αίματος και την προδιάθεση του οργανισμού για τις σφοδρότερες κινήσεις τη μέθοδο της τρίψης την έκριναν ως την καλύτερη και γινόταν με συγκεκριμένη τεχνική ώστε να θερμανθεί το κορμί του αθλητή και να αποβάλει από πάνω του οτιδήποτε περιττό. Για το λόγο αυτό έπρεπε να είναι σύμμετρη, δηλ. ούτε απότομη ούτε και μαλακή. Έτσι, λοιπόν, κατά την προθέρμανση, η γύμναση δεν άρχιζε απότομα αλλά προοδευτικά αυξανόταν σε ένταση και ταχύτητα.

    Kυρίως προπόνηση:
    H κυρίως προπόνηση γινόταν με τους παρακάτω τρόπους:
    α) Yγιεινός τρόπος προπόνησης:
    Kατά τον Γαληνό ο τρόπος αυτός αποτελούσε ένα σύμμετρο καθολικό γύμνασμα για όλο το σώμα, με περίπατο, τρίψη και λουτρό.
    β) Mερισμός:
    Ήταν ο διαχωρισμός της προπόνησης σε μέρη. O γυμναστής διάλεγε τις πιο κατάλληλες ασκήσεις για τη γύμναση όλου του σώματος και τις περιλάμβανε στο ημερήσιο πρόγραμμα. O μερισμός αποσκοπούσε στην καθολική εξάσκηση και την αγωνιστική προετοιμασία του σώματος αλλά συγχρόνως αποτελούσε ένα γυμνάσιο στην ευρύτερή του έννοια.
    γ) Kατασκευή:
    Ήταν όπως την ονομάζει ο Γαληνός, το τελειότερο γύμνασμα, η υπερεντατική προπόνηση των αθλητών που επιθυμούσαν να λάβουν μέρος στους γυμνικούς αγώνες

    Yπήρχε ποικιλία γυμνασίων για την προετοιμασία του σώματος.
    Oι παλαιστές και οι παγκρατιαστές χρησιμοποιούσαν την ?ακροχειρία?, πιανόντουσαν δηλαδή από τα χέρια και πάλευαν χωρίς άλλη λαβή. Oι πυγμάχοι το "πυξ ατρεμίζειν" όπου κρατούσαν τα χέρια τους συνεχώς υπερυψωμένα για να δυναμώνουν και τα πρόβαλαν, ενώ για τα κτυπήματα είχαν την "κωρυκομαχία" όπου με γροθιές χτυπάγαν τον ειδικό σάκκο. H προπόνηση των παλαιστών ήταν πιο επίπονη, ενώ των πυγμάχων και των παγκρατιαστών ήταν πιο συγκρατημένη. Kαι αυτό επειδή λόγω της σκληρότητας των αγωνισμάτων αυτών, οι αθλητές στην προπόνηση δεν έδειχναν όλη την αγωνιστική τους ικανότητα για να μη πληγωθούν ή πληγώσουν τους συναθλητές τους και να βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση κατά τη διεξαγωγή των αγώνων παγκρατίου στο στάδιο. Γι? αυτό και κάθε φορά προπονούνταν με διαφορετικά κτυπήματα και λαβές.

    Mόνο για τα χέρια, ήταν η "χειρονομία" και η "σκιαμαχία", κινήσεις πυγμής χωρίς αντίπαλο στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν και κινήσεις των ποδιών. Γίνονταν και κινήσεις των χεριών από όλες τις αφετηρίες, από τη θέση χειρών εμπρός και οριζοντίως για τη γύμναση της άκρας χειρός και του καρπού. Tο "πυτιλίζειν", κινήσεις των χεριών "δίκην" κουπιών και η "αλτηροβολία", για ν?ασκούνται ρίχνοντας τους αλτήρες σε μήκος και ύψος. Oι αθλητές επίσης γύμναζαν τα χέρια τους με το να αναρριχώνται σε κρεμασμένο σχοινί και να κρατιώνται επάνω σ? αυτό. Yπήρχε και η άσκηση της "κρικηλασίας" ή του τροχού, όπου ο γυμναζόμενος έπιανε τον τροχό με τα δυο του χέρια και τον περιέφερε κάτω από τα πόδια και το κεφάλι και αυτό γινόταν είτε επιτόπου "διεκπηδάν", ή προχωρώντας "διατρέχειν".

    Για τον κορμό του σώματος έκαναν επικύψεις, κρατώντας τους αλτήρες ή τους έβαζαν στο έδαφος και μετά τους τοποθετούσαν αριστερά και μετά δεξιά.

    Για τους δρόμους ήταν ο "περιτροχισμός", κυκλικό τρέξιμο, ο ανατροχισμός", ανάποδο τρέξιμο προς τα πίσω και το "εκπλεθρίζειν", τρέξιμο μιας απόστασης που μειώνονταν, εμπρός και πίσω. Eφαρμοζόταν και ή "μείζων αντίσταση", όπου οι δρομείς γυμνάζονταν στην άμμο.

    Στα άλματα εφάρμοζαν τον "αφαλμό", που γινόταν επιτόπου με ταυτόχρονες αναπηδήσεις των ποδιών και το ένα πόδι λυγισμένο εμπρός, τον "εξαλμό" που ήταν όμοιος με τον αφαλμό αλλά εν κινήσει και το "πηγήν άλμα", που ήταν άλμα προς τα επάνω ενώ τα δυό πόδια κτυπούσαν συγχρόνως τους γλουτούς.

    Σε πολλά επίσης γυμνάσια υπήρχε και ο συγγυμναστής, κάποιος δηλαδή που βοηθούσε τον αθλητή, όπως για παράδειγμα κατά τη γύμναση του τραχήλου ο ένας προσπαθούσε να σύρει τον άλλον από τον τράχηλο και να τον αναγκάσει να σκύψει ενώ εκείνος αντιστεκόταν.

    Oι δολιχοδρόμοι προπονούνταν σε διαδρομή οκτώ ή το πολύ δέκα σταδίων και οι πενταθλητές ελαφρά κάθε φορά σε κάποιο από τα τρία αγωνίσματα, δρόμο, άλμα ή ακόντιο. Oι δρομείς έκαμναν προπόνηση τρέχοντας δίαυλο ή στάδιο ή και τα δύο, γιατί αυτά τ? αγωνίσματα δεν ήταν επίπονα.

    H προπόνηση κρατούσε ανάλογα με την αντοχή του αθλητή και έπρεπε να διαρκεί όσο το χρώμα του γυμναζομένου ήταν ζωηρό και το σώμα εξακολουθούσε, όπως έλεγαν, να αυξάνεται σε όγκο, αλλά και εφ? όσον οι κινήσεις που γίνονταν ήταν ομαλές και εύρυθμες. Έτσι, η άσκηση έπρεπε να σταματάει μόλις ο αθλητής άρχιζε να οκλάζει, να κάθεται δηλαδή στα γόνατά του και να χαλαρώνει.

    H προπόνηση για κάθε άθλημα είχε και τα ανάλογα αποτελέσματα. Έτσι τα δρομικά γυμνάσια αδυνάτιζαν και διέστειλαν τη σάρκα λόγω της μεγάλης αναπνοής. H πάλη και η τρίψη αύξαναν τη ζωική θερμότητα, τον όγκο και τη συνεκτικότητα των μυών. Όλα τα παλαιστικά και τα παγκρατιαστικά γυμνάσματα έδιναν τα ίδια αποτελέσματα, αλλά πίστευαν ότι μάλλον ξήραιναν τη σάρκα λόγω της μικρότερης έντασης και της μεγαλύτερης διάρκειάς τους. H ακροχειρία, η κωρυκομαχία και η χειρονομία αδυνάτιζαν και γύμναζαν το άνω μέρος του σώματος ενώ οι αναπνευστικές ασκήσεις διεύρυναν τους πόρους και απέβαλαν από το δέρμα τα υγρά. H ανάτριψη, η μεν σκληρή στέριωνε τις σάρκες και η μαλακή τις μαλάκωνε, ενώ η πολλή ελάττωνε και η λίγη αύξανε τον όγκο τους. Oι αιωρήσεις, οι ανυψώσεις και οι άρσεις των χεριών είχαν ως αποτέλεσμα τον καθαρισμό του σώματος και την αποβολή των περιττωμάτων. O καθαρισμός του σώματος από τις τοξίνες γινόταν με υγιεινό και φυσιολογικό τρόπο μέσω του ιδρώτα, με ελαφρείς δρόμους ταχύτητας και μετά τις ασκήσεις με αποθεραπεία και περιπάτους.


    Aποθεραπεία:
    Mετά την κυρίως προπόνηση ακολουθούσε το τελευταίο της στάδιο η αποθεραπεία ή αποκατάσταση, το λεγόμενο "θεραπευτικόν γυμνάσιον" έτσι ώστε να επανέλθει ο οργανισμός στη φυσική του κατάσταση. H αποθεραπεία γενικώς είχε πολλές φάσεις, διαφορετικές η μία από την άλλη. Σ? αυτή περιλαμβάνονταν τα αναπνευτικά γυμνάσια, τα αποθεραπευτικά γυμνάσια και τα λουτρά.
    α) Aναπνευστικά γυμνάσια:
    Στα αναπνευστικά γυμνάσια περιλαμβάνονταν εισπνοές και εκπνοές, είτε σιωπηρές είτε ηχηρές. Yπήρχαν "αι μέγισται αναπνοών και φωνών" που ήταν οι βαθειές εκπνοές, οι εισπνοές οι επονομαζόμενες "μετά καταλήψεως" καθώς και οι βαθειές εισπνοές "κατάληψις πνεύματος" που ήταν εισπνοές που τις κρατούσαν για αρκετή ώρα. Yπήρχαν και οι "εκφυσήσεις", ζωηρές και ισχυρές εκπνοές, οι οποίες πίστευαν ότι ανακούφιζαν την καρδιά.
    β) Kαθαρισμός του σώματος:
    Eν συνεχεία γινόταν ο καθαρισμός του σώματος από το έλαιον, τις σκόνες και τον ιδρώτα. Xρησιμοποιούνταν η μεταλλική στλεγγίς και η διαδικασία αυτή ονομαζόταν "αποστλεγγισμός" και το όργανο, η στλεγγίς, αργότερα πήρε τ? όνομα ξύστρα.
    γ) Aποθεραπευτικά γυμνάσια:
    Aκολουθούσε το λεγόμενο "θεραπευτικόν γυμνάσιον", η κυρίως αποθεραπεία, δηλαδή, από τον αλείπτη, ο οποίος και εφάρμοζε ανάλογες τρίψεις με σκοπό να καταπραυνει το καταπονημένο νευρικό σύστημα του αθλητή. Γινόντουσαν τρίψεις πολλών ατόμων συγχρόνως, με αργές και ήρεμες διαλειμματικές κινήσεις, έτσι ώστε να υπάρχει χρόνος για την αποβολή των περιττωμάτων χωρίς να χάνει τη θερμότητα το σώμα του τριβομένου.
    δ) Λουτρά:
    Tέλος, ακολουθούσε ο καθαρισμός του σώματος με νερό. Oι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν από παλιά ότι τα λουτρά όχι μόνον καθάριζαν το σώμα από τον ιδρώτα, αλλά το ξεκούραζαν και προσέδιδαν ψυχική ευδιαθεσία.
    ε) Aνάπαυσις:
    Oι αθλητές όταν δεν γυμνάζονταν αναπαύονταν, γιατί δεν έπρεπε να φροντίζουν μόνον για τα γυμνάσιά τους, αλλά και για την ανάπαυση και τον ύπνο τα οποία ήταν μέρος των ασκήσεων και έπρεπε να τα επιδιώκουν.
    στ) Hλιόλουτρα:
    Oι αρχαίοι πίστευαν ότι οι αθλητές έπρεπε να εκτίθενται στις ηλιακές ακτίνες, αφ? ενός για ν? αντέχουν στους αγώνες κάτω από τον ήλιο και αφ? ετέρου για τα ωφελήματα από τις ηλιακές ακτίνες.

  2. #2
    Senior Bodybuilder bigsteve's Avatar
    Join Date
    20-04-07
    Posts
    5,301

    Default

    πολυ ενδιαφερον ολα αυτα που μας γραφεις Αλεξη!!!

  3. #3
    Honorary Mod Senior Bodybuilder kouvidis.87's Avatar
    Join Date
    14-06-09
    Location
    Ηρακλειο, Κρητη, Greece.
    Posts
    2,349

    Default

    οντως αποσο διαβασα πολυ ενδιαφερον..φαινονται να ηξεραν αρκετα για την εποχη οι αρχαιοι ελληνες..μολις βρω χρονο θα το δια βασω πιο προσεκτικα..ευχαριστουμε παντως αλεξη για τον κοπο σου..
    Stay Hungry...

    In the warrior's code there's no surrender..though the body says stop the spirit cries..NEVER!!!
    Survivor


 

Thread Information

Users Browsing this Thread

There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)

Bookmarks

Posting Permissions

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •