Bodybuilding, Διατροφή: Βιταμίνες Και Μέταλλα

Σημαντικό μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής είναι οι βιταμίνες και τα μέταλλα. Οι βιταμίνες και τα μέταλλα είναι απαραίτητα στον οργανισμό, ακόμη και σε πολύ μικρή ποσότητα, για πολλές ζωτικής σημασίας χημικές αντιδράσεις, όπως αυτές για την παραγωγή ενέργειας από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε καθημερινά. Συνήθως, τα αποκαλόυμε μικροθρεπτικά συστατικά και η έλλειψή τους μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες.
Attached Image:


ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Οι βιταμίνες αρχικά ήταν γνωστές με τα γράμματα του αλφαβήτου, αλλά τώρα οι ερευνητές και οι ειδικοί επιστήμονες στον τομέα της υγείας συνηθίζουν να χρησιμοποιούν τα χημικά τους ονόματα. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η κατανόηση του ρόλου των βιταμινών στην υγεία του ανθρώπου είναι μεγαλύτερη. Πρόσφατες έρευνες προεκτείνοντας αυτήν τη γνώση έχουν δείξει ότι παίζουν επίσης ένα ρόλο στην πρόληψη ασθενειών όπως ο καρκίνος.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ;
Οι βιταμίνες είναι σύνθετες χημικές ουσίες. Οι περισσότερες δεν μπορούν να συντεθούν από τον ανθρώπινο οργανισμό και έτσι πρέπει να προσλαμβάνονται από την τροφή.
Μία εξαίρεση είναι η βιταμίνη D, που μπορεί να συντεθεί στο δέρμα κατά την έκθεση στον ήλιο. Βακτηρίδια που δεν είναι μέρος του οργανισμού μας αλλά που ζουν μέσα στο έντερο, μπορούν επίσης να συνθέσουν κάποιες βιταμίνες.
Οι βιταμίνες μπορούν να διαχωριστούν σε δύο κατηγορίες: τις υδατοδιαλυτές και τις λιποδιαλυτές. Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες μπορούν να διαλυθούν στο νερό και, έτσι, βρίσκονται σε μη λιπαρά, μεγάλης περιεκτικότητας σε νερό τρόφιμα, όπως ειναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Οι λιποδιαλυτές βρίσκονται σε τρόφιμα που περιέχουν λίπος, αφού η χημική τους σύσταση τους επιτρέπει να διαλύονται μόνο σε λίπος.

Μερικές βιταμίνες, ειδικά οι υδατοδιαλυτές, χάνονται από τα τρόφιμα σταδιακά, με την πάροδο του χρόνου.Γι' αυτό το λόγο, όσο πιο φρέσκα είναι τα τρόφιμα και όσο λιγότερο μαγειρεμένα, τόσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες.
Η βιταμίνη C, για παράδειγμα, καταστρέφεται από τη θερμοκρασία και η βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) είναι ευαίσθητη στο φως.
Τα κατεψυγμένα λαχανικά είναι συνήθως καλύτερες πηγές βιταμινών γιατί καταψύχονται πολύ γρήγορα μετά τη συγκομιδή, διατηρώντας έτσι τις βιταμίνες τους, σε αντίθεση με τα φρέσκα λαχανικά που μπορεί να περάσουν αρκετές μέρες μέχρι να μεταφερθούν ή που μπορεί να παραμείνουν μέρες στο κατάστημα μέχρι να πουληθούν και μετά να αποθηκευτούν στο σπίτι για κάποιο διάστημα πριν χρησιμοποιηθούν.
Attached Image:


ΠΟΣΕΣ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ;
Μόνο μικρές ποσότητες από κάθε βιταμίνη χρειάζονται για την καθημερινή λειτουργία του οργανισμού. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν συνιστώμενες ημερήσιες προσλήψεις (ΣΗΠ) για διάφορες βιταμίνες, όπως η θειαμίνη, το φυλλικό οξύ, η ριβοφλαβίνη, το νικοτινικό οξύ, οι βιταμίνες Α, Β6, Β12, C και D.
Η ΣΗΠ είναι η απαραίτητη ποσότητα πρόσληψης για τη διατήρηση του οργανισμού σε υγιή κατάσταση. Η ΣΗΠ διαφοροποιείται ανά ομάδα του πληθυσμού, δηλαδή είναι διαφορετικές οι ποσότητες που χρειάζονται τα βρέφη, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι ενήλικοι, οι έγκυες και οι θηλάζουσες.

[u]ΟΙ ΥΔΑΤΟΔΙΑΛΥΤΈΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ</u>
Η βιταμίνη C(ασκορβικό οξύ) βοηθά στη διατήρηση του δέρματος και του συνδετικού ιστού και βοηθά επίσης στην απορρόφηση του σιδήρου. Τα άτομα που δεν προσλαμβάνουν αρκετή βιταμίνη C, αναπτύσσουν μία ασθένεια γνωστή ως σκορβούτο, η οποία προκαλεί κούραση, αιμορραγία και ανεπαρκή επούλωση των πληγών.
Η έλλειψη βιταμίνης C είναι σπάνια σε υγιή άτομα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε ήδη πάσχοντα άτομα, όπως σε κάποιους καρκινοπαθείς, σε άτομα με σύνδρομο δυσαπορρόφησης, σε αλκοολικούς, ή σε όσους χορηγείται ενδοφλέβια σίτιση.
Καλές πηγές βιταμίνης C είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, ειδικά τα εσπεριδοειδή, η ντομάτα, το σπανάκι, η πατάτα και το μπρόκολο. Καταστρέφεται εύκολα με τη θερμοκρασία και το φως, έτσι τρόφιμα που είναι πλούσια σε βιταμίνη C θα πρέπει να αποθηκεύονται σε δροσερό, σκοτεινό μέρος, να ετοιμάζονται και να μαγειρεύονται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
Η λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης C ( πολύ υψηλότερων από τη ΣΗΠ) μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κρυολογήματος. Εκτός από τον γνωστό ρόλο της στην πρόληψη των προβλημάτων που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες, άλλες δράσεις δεν έχουν αποδειχθεί. Η υπερβολική, όμως, πρόσληψη βιταμίνης C μπορεί να έχει ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως διάρροια και πέτρες στα νεφρά, ενώ επίσης μπορεί να προκαλέσει υπερβολική πρόσληψη σιδήρου, επειδή βοηθά στην απορρόφησή του.

Βιταμίνη Β1(θειαμίνη): Η θειαμίνη βοηθά στη διάσπαση των υδατανθράκων, του λίπους και της αλκοόλης. Τα άτομα που έχουν έλλειψη θειαμίνης (γνωστή ως ενδημική πολυνευρίτιδα) αδυνατούν να επεξεργαστούν κατάλληλα τους υδατάνθρακες και το λίπος, με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν μια ποικιλία συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένων καρδιολογικών και νευρολογικών προβλημάτων.
Στις δυτικές χώρες, αυτή η έλλειψη εμφανίζεται κυρίως στα άτομα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, από προβλήματα δυσαπορρόφησης ή ανορεξίας, όπως επίσης και στους χρόνια αλκοολικούς.
Η μεγαλύτερη ποσότητα θειαμίνης στη διατροφή βασίζεται στην κατανάλωση εμπλουτισμένων δημητριακών και ψωμιού. Άλλες καλές πηγές είναι τα εντόσθια, το χοιρινό κρέας, τα φυστίκια και τα όσπρια (ο αρακάς και τα φασόλια).
Μεγάλες δόσεις θειαμίνης, μεγαλύτερες των 3g την ημέρα, μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο, αϋπνία, αδυναμία και δερματολογικά προβλήματα.

Βιταμίνη Β2(ριβοφλαβίνη): Ο οργανισμός χρειάζεται βιταμίνη Β2 για να αποσπάσει ενέργεια από τα λίπη, τις πρωτεϊνες και τους υδατάνθρακες που λαμβάνει από το φαγητό. Οι κύριες πηγές ριβοφλαβίνης είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας, τα ψάρια, το σπαράγγι, το μπρόκολο, τα πουλερικά, το σπανάκι και κάποια δημητριακά που έχουν ενισχυθεί με ριβοφλαβίνη. Η ριβοφλαβίνη είναι ευαίσθητη στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Η έλλειψη ριβοφλαβίνης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο δέρμα, ειδικά στο εσωτερικό και γύρω από το στόμα. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η ριβοφλαβίνη μπορεί να δράσει τοξικά στον οργανισμό ή ότι μεγάλες δόσεις είναι πιο ωφέλιμες.
Attached Image:


Βιταμίνη Β6(πυριδοξίνη): H βιταμίνη Β6 είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών και της αιμοσφαιρίνης (η κόκκινη χρωστική που μεταφέρει το οξυγόνο στο αίμα) έτσι, η ποσότητα που χρειαζόμαστε εξαρτάται από την ποσότητα της προσλαμβανόμενης με την τροφή πρωτεϊνης.
Έλλειψη βιταμίνης Β6 σπάνια εμφανίζεται σε υγιείς ανθρώπους, όταν όμως υπάρχει, προκαλεί προβλήματα στο δέρμα, στο εσωτερικό και γύρω από το στόμα και νευρολογικά προβλήματα.
Τα βακτηρίδια του εντέρου μπορούν να συνθέσουν βιταμίνη Β6, μέρος της οποίας απορροφάται μέσω του εντερικού τοιχώματος. Βασικές πηγές βιταμίνης Β6, είναι τα πουλερικά, τα ψάρια, το χοιρινό, τα αβγά, τα εντόσθια, η βρώμη, όπως επίσης και τα φυστίκια.
Πολλές γυναίκες παίρνουν συμπληρώματα βιταμίνης Β6, για να χειριστούν τα προεμμηνορρυσιακά συμπτώματα, παρ'όλο που δεν έχουν τεκμηριωθεί τέτοια ωφέλη.

Βιταμίνη Β12 (κυανοκοβαλαμίνη): H βιταμίνη Β12 παίζει ρόλο στην παραγωγήτων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Βασικές πηγές της είναι τα τρόφιμα ζωικής παραγωγής (συμπεριλαμβανομένων και των γαλακτοκομικών), έτσι οι χορτοφάγοι και οι αυστηρά χορτοφάγοι είναι ομάδες που ενδέχεται να χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών.
Για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί η βιταμίνη Β12 το στομάχι πρέπει να παράγει μια ουσία που λέγεται ενδογενής παράγοντας. Τα άτομα που έχουν κάποια στομαχική διαταραχή αδυνατούν να παράγουν αρκετό ενδογενή παράγοντα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να απορροφήσουν σωστά τη βιταμίνη Β12 και να αναπτύσσουν κακοήθη αναιμία. Η λήψη μεγάλων δόσεων βιταμίνης Β12 δεν έχει αποδειχθεί βλαβερή.

Φυλλικό οξύ: Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο για τον φυσιολογκό σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η έλλειψη φυλλικού οξέος μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μεγαλοβλαστικής αναιμίας, στην οποία τα ερυθροκύτταρα μεγεθύνονται.
Πηγές φυλλικού οξέος είναι το συκώτι, τα αποστάγματα μαγιάς (ζύμης) και τα πράσινα, φυλλώδη λαχανικά.
Η επαρκής πρόσληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις γυναίκες που προγραμματίζουν εγκυμοσύνη και για εκείνες που είναι στους πρώτους 3 μήνες της εγκυμοσύνης, όπου η συνιστώμενη ποσότητα είναι 400 mg την ημέρα.
Το φυλλικό οξύ φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο γέννησης μωρού με προβλήματα του νευρικού σωλήνα, όπως είναι η δισχιδής ράχη.
Η υψηλή πρόσληψη φυλλικού οξέος δεν είναι επικίνδυνη, αλλά μπορεί να επηρρεάσει την απορρόφηση του ψευδαργύρου και να εμπλακεί στον έλεγχο για τη διάγνωση της έλλειψης Β12. Οι πολύ μεγάλες δόσεις δεν έχει αποδειχθεί να έχουν κάποιο ώφελος, εκτός από την περίπτωση προγραμματισμού εγκυμοσύνης ή στη διάρκεια των πρώτων μηνών της εγκυμοσύνης.

Νιασίνη: Η νιασίνη μετέχει στο μεταβολισμό των λιπιδίων και είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής κατάστασης του δέρματος. Η έλλειψη αυτής της βιταμίνης είναι σπάνια σε αναπτυγμένες χώρες, ενώ εμφανίζεται στην Ασία και στην Αφρική, οδηγώντας σε μια κατάσταση που λέγεται πελάγρα, η οποία μπορεί να αποβεί θανατηφόρα εάν δεν θεραπευτεί.
Καλή πηγή νιασίνης είναι το κρέας, ενώ μέτρια ποσότητα μπορεί επίσης να προσλαμβάνεται από τα δημητριακά. Η νιασίνη μπορεί επίσης να συντεθεί στο σώμα από το αμινοξύ τρυπτοφάνη. Η περίσσεια νιασίνης συνήθως απεκκρίνεται στα ούρα, παρ'όλο που πολύ μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στο ήπαρ.

Παντοθενικό οξύ και βιοτίνη: Μετέχουν στον μεταβολισμό των λιπιδίων και των υδατανθράκων και βρίσκονται σε ζωικά τρόφιμα (συμπεριλαμβανομένων των γαλακτοκομικών) και σε δημητριακά και όσπρια. Δεν υπάρχουν συνιστώμενες ποσότητες και δεν υπάρχει ένδειξη ότι είναι τοξικά.

[u]ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ</u>
Βιταμίνη Α (ρετινόλη): Η βιταμίνη Α μπορεί να συντεθεί στον οργανισμό από ουσίες που λέγονται β-καροτένια, και οι οποίες βρίσκονται στα σκούρα-πράσινα, τα πορτοκαλί και τα κίτρινα λαχανικά, όπως τα καρότα και το σπανάκι.
Γενικά, πηγή της βιταμίνης Α είναι τα ζωικά τρόφιμα, όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά, ενώ μπορεί να είναι και η μαργαρίνη, όπου έχει προστεθεί βιταμίνη Α.
Η έλλειψη βιταμίνης Α είναι σπάνια στη χώρα μας, αλλά είναι η σοβαρότερη αιτία τύφλωσης στα παιδιά σε κάποιες αναπτυσσόμενες χώρες. Η βιταμίνη Α είναι τοξική σε μεγάλες δόσεις ( 300mg στους ενήλικους και 100mg στα παιδιά), αλλά τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάζονται από τη χρόνια συσσώρευσή της.
Η συσσώρευση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα του ήπατος και των οστών και να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες, γι'αυτό δεν πρέπει να προσλαμβάνονται συμπληρώματα ή να καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες συκωτιού λίγο πριν ή στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Βιταμίνη D (καλσιφερόλη): Η βιταμίνη D είναι σημαντική στην ανάπτυξη και διατήρηση των οστών διότι ρυθμίζει την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου, τα οποία είναι απαραίτητα στον μεταβολισμό των οστών. Τα παιδιά που δεν προσλαμβάνουν αρκετή βιταμίνη D αναπτύσσουν ραχίτιδα, ενώ οι ενήλικοι αναπτύσσουν αδύναμα και μαλακά οστά.
Πηγές βιταμίνης D είναι τα λιπαρά ψάρια, όπως οι σαρδέλες, ο κολιός και ο τόνος. Άλλες πηγές είναι τα αβγά και α εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως η μαργαρίνη και κάποια δημητριακά πρωινού.
Η βιταμίνη D μπορεί να συντεθεί στο δέρμα από τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλιακού φωτός. Η έλλειψη βιταμίνης D είναι σπάνια στη χώρα μας, αλλά εμφανίζεται σε ανθρώπους που έχουν λίγη βιταμίνη D στη δίαιτά τους και των οποίων το δέρμα εκτίθεται πολύ σπάνια στην ηλιακή ακτινοβολία, για παράδειγμα στους ηλικιωμένους.
Μεγάλες δόσεις μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, ειδικά στα παιδιά και μπορεί να προκαλέσουν δυσμορφία των οστών, παρ' όλο που αυτό είναι ιδιαίτερα σπάνιο. Δεν υπάρχουν διαιτητικές συστάσεις για ενηλίκους που έχουν έναν φυσιολογικό τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσής τους στην ηλιακή ακτινοβολία.

Βιταμίνη Ε (τοκοφερόλη): Η βιταμίνη Ε δρα ως αντιοξειδωτικό, που σημαίνει ότι σταματά την επίθεση των ελεύθερων ριζών (χημικών ουσιών που έχουν δημιουργηθεί από οξυγόνο), στα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Επίσης, η βιταμίνη Ε είναι σημαντική στη διατήρηση της δομής των λιπιδίων του σώματος και οποιασδήποτε άλλης δομής πλούσιας σε λίπη, πχ της μεμβράνης που περιβάλλει το κύτταρο.
Η έλλειψη βιταμίνης Ε είναι σπάνια στον άνθρωπο και δημιουργείται μόνο σε πρόωρα νεογνά και σε άτομα με σύνδρομα δυσαπορρόφησης.
Οι πηγές βιταμίνης Ε είναι τα φυτικά έλαια, οι ξηροί καρποί, τα λαχανικά και τα δημητριακά και δεν υπάρχουν ιδιαίτερες ενδείξεις τοξικότητας της τοκοφερόλης.

Βιταμίνη Κ (φυλλοκινόνη, μεναδιόνη, μενακινόνη):Yπάρχουν τρεις μορφές βιταμίνης Κ που διαφέρουν λίγο στη χημική τους δομή.
Γενικά, η βιταμίνη Κ σχετίζεται με την πήξη του αίματος και η έλλειψή της οδηγεί σε μώλωπες και υπερβολική αιμορραγία. Η έλλειψη βιταμίνης Κ είναι σπάνια, εκτός από τα νεογέννητα και από ανθρώπους που έχουν ασθένειες που επηρρεάζουν την απορρόφηση ή τον μεταβολισμό βιταμινών. Τα σκούρα-πράσινα, φυλλώδη λαχανικά είναι οι κύριες πηγές βιταμίνης Κ στη δίαιτα, παρ'όλο που τα βακτηρίδια στο έντερο μπορούν να συνθέσουν βιταμίνη Κ, η οποία στη συνέχεια περνά στο αίμα.

[u]ΜΕΤΑΛΛΑ</u>
Τα μέταλλα είναι μεμονωμένα χημικά στοιχεία που μετέχουν σε διάφορες διεργασίες στο σώμα. Εάν υπάρχει ποικιλία στη διατροφή του ατόμου, τότε η πρόσληψη σε μέταλλα θα είναι επαρκής.
Σε αντίθεση με τις βιταμίνες, τα μέταλλα δεν καταστρέφονται κατά την αποθήκευση ή κατά το μαγείρεμα, έτσι η έλλειψή τους είναι σπάνια, εκτός από περιπτώσεις όπου το άτομο σιτίζεται ενδοφλεβίως ή πάσχει από κάποιες συγκεκριμένες ασθένειες.
Εξαίρεση αποτελεί ο σίδηρος, έλλειψη του οποίου προκύπτει συνήθως από απώλεια αίματος ή σε άτομα που είναι αυστηρά χορτοφάγοι. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται και να κάνει την καλύτερη δυνατή χρήση στα μέταλλα που προσλαμβάνει από την τροφή, για παράδειγμα η απορρόφηση σιδήρου αυξάνει εάν η διατροφή σας είναι φτωχή σε σίδηρο.
Αυτό εξηγεί γιατί η χρήση συμπληρωμάτων μετάλλων μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα περίσσειας ενός μετάλλου, μειώνοντας την απορρόφηση ενός άλλου που χρησιμοποιεί την ίδια οδό απορρόφησης στο σώμα.

ΆΛΛΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΚΑΙ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το νάτριο, το κάλιο και το χρώμιο, όταν βρίσκονται σε διάλυμα, καλούνται επίσης και ηλεκτρολύτες.
Είναι ευρέως διανεμημένα στον οργανισμό και επιτελούν πολλές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της καλής λειτουργίας των νεύρων. Έλλειψη ή μεγάλες ποσότητες αυτών των ουσιών συνήθως οφείλονται σε προβλήματα με τον μεταβολισμό του ατόμου στον οποίο εμφανίζονται, για παράδειγμα συγκεκριμένες ασθένειες ή αφυδάτωση που προκαλείται από υπερβολικό εμετό.
Πηγές ηλεκτρολυτών είναι τα φυτικά και ζωικά τρόφιμα.
Άλλα μέταλλα και ιχνοστοιχεία που χρησιμοποιούνται στο σώμα είναι το αργίλιο, το αντιμόνιο, το βόριο, το βρώμιο, το κάδμιο, το λίθιο, το νικέλιο, το θείο, το στρόντιο.
Είναι άμεσα διαθέσιμα από την τροφή και όπως φαίνεται από τα ονόματά τους είναι αναγκαία μόνο σε πολύ μικρές ποσότητες.

ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ
Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι κάποιες βιταμίνες και το σελίνιο μπορούν να δράσουν ως αμυντικοί μηχανισμοί εναντίον κάποιων ασθενειών που μπορεί να είναι απόρροια της δράσης των ελεύθερων ριζών.
Πιο συγκεκριμένα, όταν το οξυγόνο χρησιμοποιείται σε χημικές αντιδράσεις στον οργανισμό, δημιουργεί ως υποπροϊόν, δυνητικά βλαβερές χημικές ουσίες που λέγονται ελεύθερες ρίζες.
Αυτές προκαλούν καταστροφή των ιστών και μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπως καρδιαγγειακά νοσήματα και κάποιοι τύποι καρκίνου.
Ο οργανισμός μας έχει ιδιαίτερους μηχανισμούς άμυνας για να προλαμβάνει τέτοιες καταστροφές, παρ'όλο που σε κάποιες περιπτώσεις (όπως για παράδειγμα, στους καπνιστές) αυτοί οι μηχανισμοί υπολειτουργούν
Συγκεκριμένα, τη δράση των ελεύθερων ριζών μπορούν να την σταματήσουν τα αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη Α, το β-καροτένιο, οι βιταμίνες C και Ε, το σελήνιο και το λυκοπένιο, που βρίσκονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς, τα δημητριακά και τα ψάρια (και τα έλαιά τους).
Έτσι, μια διατροφή που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, μπορεί εν μέρει να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης ασθενειών που σχετίζονται με τη δράση των ελεύθερων ριζών. Ο καλύτερος τρόπος να διασφαλίσετε ότι προσλαμβάνετε τις απαραίτητες ποσότητες από τα προαναφερθέντα θρεπτικά συστατικά είναι να προσλαμβάνετε 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.
Σύμφωνα με κάποιες αναφορές, οι άνθρωποι που προσλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες κόκκινου κρέατος είναι σε υψηλότερο κίνδυνο για ανάπτυξη κάποιων ασθενειών παρ'όλο που η αιτία γι'αυτό δεν είναι ξεκάθαρη και μπορεί απλώς να σχετίζεται με την πιθανότητα ότι όσοι τρώνε πολύ κρέας έχουν την τάση να τρώνε λιγότερα φρούτα και λαχανικά και έτσι δεν προστατεύονται από τη δράση των ελεύθερων ριζών.

πηγή: βιβλίο "Μάθετε Για Τα Τρόφιμα και τη Διατροφή" του Dr. Joan Webster-Gandy, επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης Αντώνης Ζάμπελας- Αναπληρωτής Καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου, Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου, Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων Γεωπονικό Παν/μιο Αθηνών