Αφορμή για το άρθρο, στάθηκε μία μικρή έρευνα που έκανα στο διαδύκτιο σχετικά με τα λαχανικά και τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον άνθρωπο για μία καλύτερη υγεία, λόγω του ότι τα είχα παραμελήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια. Εντυπωσιάστηκα λοιπόν με τις θαυματουργές τους δυνατότητες και θέλω να μοιραστώ την θετική εικόνα που μου δημιούργησαν με όλα τα μέλη του φόρουμ και όχι μόνο συγκεντρώνοντας μερικά στοιχεία για το κάθε λαχανικό ξεχωριστά, δημιουργώντας ένα μικρό οδηγό πληροφοριών και διατροφικων στοιχειων όλα σε ένα για να μην τρέχουμε δεξιά και αριστερά στο διαδύκτιο ψάχνοντας και ψάχνοντας. Ελπίζω να εκτιμήσετε κι εσείς την αξία των λαχανικών και να τα εντάξετε στη διατροφή σας όπως έκανα κι εγώ.
Η λύση είναι στη φύση;
ΜΠΡΟΚΟΛΟ
Το μπρόκολο, είναι ετήσιο φυτό της οικογένειας των Σταυρανθών του γένους Βράσσικα (Brassica oleracea var., italica), με καταγωγή από την Ιταλία, υπάγεται κι αυτό στην οικογένεια των Cruciferae ενώ ανήκει στην ίδια οικογένεια λαχανικών με το λάχανο και το κουνουπίδι. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, καλλιεργήθηκε αρχικά από τους Ρωμαίους και εισήχθη στην Αγγλία στις αρχές του 16ου αιώνα. Το μπρόκολο έφτασε αργότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες ενώ αυξήθηκε σημαντικά η παραγωγή του στις αρχές του 1800. Η πρώτη αποστολή από τη δύση στην ανατολή ήταν το 1923, ενώ έγινε ένα σημαντικό λαχανικό στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '30.
Ποσοστά περιεκτικότητας σε θρεπτικά στοιχεία
Παρόλο που τα μπρόκολο περιέχει 91% νερό συνεισφέρει στο διαιτολόγιο σημαντικές ποσότητες θρεπτικών ουσιών. Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε βιταμίνη C, φολικό οξύ, βιταμίνη Β1, βιταμίνη Α, Β-καροτίνη, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο, ασβέστιο και σχεδόν σε όλα τα υπόλοιπα ιχνοστοιχεία και βιταμίνες ενώ αποτελεί κύρια πηγή κυτταρινών.
Οφέλη για την υγεία
Το μπρόκολο περιέχει υψηλά επίπεδα της ουσίας γλυκοζιδάσης η οποία όταν διασπάται στον οργανισμό παράγει μια άλλη ουσία (ισοθιοκινάτες) που αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους αντικαρκινικούς παράγοντες στη διατροφή (Nutr Cancer 2006). Επίσης, έχει αποδειχθεί σημαντικός σύμμαχος του οργανισμού απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα και άλλες ασθένειες.
Πιο αναλυτικά, το μπρόκολο φαίνεται πως αποτελεί πολλαπλό όπλο κατά του καρκίνου. Ως σκουροπράσινο λαχανικό σε πολλές εργαστηριακές μελέτες αποδεικνύεται ιδανικό λόγω της αντικαρκινικής του δράσης, (J Med Food, 2003). Είναι πρώτο στη λίστα των λαχανικών που καταναλώνουν τα άτομα με χαμηλά ποσοστά καρκίνου και συγκεκριμένα καρκίνου του μαστού, του προστάτη, της ουροδόχου κύστης, του πνεύμονα, του οισοφάγου, του στομάχου, του λάρυγγα, του στόματος και του φάρυγγα. Ως μέλος της οικογένειας των σταυρανθών, προλαμβάνει τον καρκίνο του παχέος εντέρου (Health News, 2006. Pharmacogenetics, 2002).
Η ουσία DIM (διινδολυμεθάνιο), η οποία είναι συστατικό του μπρόκολου, έχει πολλαπλά κατασταλτική δράση στον καρκίνο του μαστού. Ενώ τα κύτταρα αναπτύσσονται, η DIM μπορεί να επιδράσει στον οργανισμό αποτρέποντας τα κακοήθη κύτταρα, τα οποία προέρχονται από διαίρεση και πολλαπλασιασμό, και παρεμποδίζοντας την εξάπλωση του καρκίνου, (University of California, 2000). Παρόμοια δράση έχει και η ουσία (ινδόλη-3-καρβινόλη), η οποία αλληλεπιδρά με την βιταμίνη C και αναστέλλει ορισμένα ένζυμα που προκαλούν μετάλλαξη και προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού, (Toxicol Appl Pharmacol 2005).
Πειράματα που έγιναν σε ποντίκια έδειξαν ότι η συνδυαστική κατανάλωση ντομάτας και μπρόκολου είναι καλύτερη από την κατανάλωση των δύο λαχανικών ξεχωριστά, αναφορικά με την επιβράδυνση της ανάπτυξη όγκων στον προστάτη. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνδρες που καταναλώνουν πολύ μπρόκολο και ντομάτα 3 έως 5 φορές την εβδομάδα μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη κατά 30%. (Cancer Research, University of Illinois, 2006)
Άλλη μια σημαντικά δράση του μπρόκολου οφείλεται στο ότι περιέχει ουσίες που πιθανόν να μπορούν να προλαμβάνουν ή να καθυστερούν (εώς 44%) την εξάπλωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Υπάρχουν τουλάχιστον δώδεκα φυτοχημικές ουσίες στο μπρόκολο που παρουσιάζουν ενδιαφέρουσες αντικαρκινικές δράσεις. Δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί κατά πόσο οι ουσίες αυτές δρουν συνεργιστικά ή εάν η κάθε μια από αυτές έχει τη δική της ξεχωριστή δράση. (University of Ochio, 1999).
Το μπρόκολο, όπως και τα άλλα σταυρανθή λαχανικά, είναι πλούσιο σε ινδόλες, γλυκοζίτες, και διθιολθιόνες ? όλα αντίδοτα κατά του καρκίνου. Το μπρόκολο, όπως το σπανάκι και το λάχανο, διαθέτει πολλά καροτενοειδή, (Exp Biol Med, Maywood, 2006) τα οποία ενισχύουν τη δράση του κατά του καρκίνου, κυρίως του πνεύμονα. Ίσως χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά του σε χλωροφύλλη, το μπρόκολο είναι εξαιρετικά ισχυρό στην πρόληψη των κυτταρικών μεταλλάξεων που συντελούνται πριν από τον καρκίνο. Επομένως, ορισμένα συστατικά των πράσινων λαχανικών λειτουργούν ως αντίδοτο στη διαδικασία του καρκίνου που συνεχίζεται για χρόνια μετά την έκθεση σε καρκινογόνα, όπως είναι ο καπνός του τσιγάρου.
Εκτός από την αντικαρκινική του δράση βρέθηκε ότι έχει αντιμικροβιακή δράση. Μάλιστα φάνηκε ότι η ουσία σουλφοραφάνη του μπρόκολου μπορεί να σκοτώνει το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού το οποίο είναι η αιτία του έλκους στο στομάχι (Proceedings of the National Academy of Sciences, 2002. Methods Find Exp Clin Pharmacol, 2005).
Άλλες σημαντικές ευεργετικές δράσεις του μπρόκολου είναι: λόγω της σουλφοραμάνης η οποία περιέχεται στο μπρόκολο, πιθανόν να προστατεύει τα κύτταρα του ματιού από την υπεριώδη ακτινοβολία. Με όσο περισσότερη σουλφοραμάνη ?οπλιστούν? τα κύτταρα του αμφιβληστροειδή πριν από την έκθεση στον ήλιο, τόσο μεγαλύτερη η άμυνα απέναντι στις βλαβερές του επιδράσεις. (University John Hopkins, 2006). Επίσης, λόγω της Βιταμίνης C και του Καλίου που περιέχονται σε μεγάλες ποσότητες, προσδίδουν επιπλέον οφέλη για την προστασία από τη σιωπηρή νόσο της οστεοπόρωσης ενώ παρέχει προστασία κατά της στεφανιαίας νόσου και είναι ευεργετικό για την ισορροπία των υγρών του σώματος και της αρτηριακής πίεσης. Τέλος, το μπρόκολο αποτελεί καλή πηγή διαλυτών φυτικών ινών, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση της LDL-χοληστερόλης για αυτό συστήνεται η συχνή του κατανάλωση ενώ λόγω του ογκώδους των διαφόρων λαχανικών και της χαμηλής ενέργειας την οποία παρέχουν καταναλίσκονται από όσους επιδιώκουν να αδυνατίσουν.
Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι η φύση δια μέσου των τροφίμων της, δεν μας προσφέρει μόνο τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για την επιβίωση μας. Μας δίνει απλόχερα πολύτιμες δραστικές ουσίες που μας θωρακίζουν και μας προστατεύουν από νοσήματα φθοράς αυξάνοντας έτσι το προσδόκιμο επιβίωσης. Τροποποιώντας μια πασίγνωστη παροιμία καταλήγουμε: πέντε φρούτα ή λαχανικά την ημέρα, τον καρκίνο κάνουν πέρα.
Φροντίζει την καρδιά
Τα κραμβοειδή λαχανικά, όπως το μπρόκολο και το κουνουπίδι, φαίνεται ότι δρουν ευεργετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα, χάρη στην πλούσια αντιοξειδωτική τους σύνθεση. Μάλιστα, μια ουσία του μπρόκολου, η ινδόλη-3-καρβινόλη (I3C), μπορεί να μειώσει στο μισό την απο-λιποπρωτεΐνη Β, το «μεταφορέα» της χοληστερίνης στους ιστούς, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση «Journal of Nutrition». Επίσης, τα κραμβοειδή είναι από τα κυριότερα λαχανικά που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού, σύμφωνα με μακροχρόνια επιδημιολογική έρευνα του Πανεπιστημίου του Harvard.
Προφυλάσσει από τον καρκίνο
Η πλούσια σε μπρόκολο και κουνουπίδι διατροφή φαίνεται ότι έχει αξιοσημείωτη αντικαρκινική δράση, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία. Επιπλέον, το μπρόκολο είναι πρώτο στη λίστα των λαχανικών που καταναλώνουν οι πληθυσμιακές ομάδες με χαμηλά ποσοστά καρκίνου (του μαστού, του προστάτη, της ουροδόχου κύστης, του πνεύμονα, του οισοφάγου, του στομάχου, του λάρυγγα, του στόματος και του φάρυγγα), σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην «American Journal of Clinical Nutrition». Oι κυριότερες αντικαρκινικές ουσίες του μπρόκολου φαίνεται ότι είναι η I3C και η σουλφοραφάνη. Έχει διαπιστωθεί, μάλιστα, ότι η I3C μεταβάλλει τα επίπεδα των οιστρογόνων στον οργανισμό και σταματά τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων του μαστού, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Carcinogenesis».
Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού
Το μπρόκολο είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης, καθώς μασάμε το μπρόκολο, η Ι3C, που περιέχει, μετατρέπεται σε μία άλλη ουσία (3,3΄-diindolylmethane ή απλά DIM), η οποία έχει την ιδιότητα να αυξάνει τα επίπεδα των λευκών κυττάρων και των λεμφοκυττάρων - δηλαδή των «φρουρών» του ανοσοποιητικού συστήματος, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση «Journal of Nutritional Biochemistry».
Προστατεύει το στομάχι
Το μπρόκολο, χάρη στη σουλφοραφάνη που περιέχει, φαίνεται ότι καταπολεμά το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που ενοχοποιείται για την πρόκληση γαστρίτιδας και πεπτικού έλκους. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», η σουλφοραφάνη καταπολεμά και τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.
Ωφελεί τα μάτια
Το μπρόκολο, μαζί με το σπανάκι, έχουν συσχετιστεί με το μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη, σύμφωνα με τα συμπεράσματα των ερευνητών της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Harvard.
Δρα ενάντια στον καρκίνο
Το μπρόκολο περιέχει 2 φυτοχημικά που ονομάζονται ινδόλες και ισοθειοκυανάτες, οι οποίες αυξάνουν τη δραστηριότητα μιας ομάδας ενζύμων που καταστρέφουν τους καρκινικούς παράγοντες. Ακόμη, η βήτα-καροτίνη, η γλουκοραφανίνη, το διινδολυμεθάνιο, το σελήνιο και άλλα θρεπτικά συστατικά όπως η βιταμίνη Α, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε, ο ψευδάργυρος, το κάλιο και κάποια αμινοξέα που περιέχονται στο μπρόκολο εμποδίζουν την ανάπτυξη καρκινογενών κυττάρων στο στήθος, τη μήτρα, τον προστάτη το παχύ έντερο, τα νεφρά, το συκώτι και τους πνεύμονες. Λόγω, μάλιστα του ότι διώχνει τα πλεονάζοντα οιστρογόνα από τον οργανισμό, το μπρόκολο είναι πολύ σημαντικό όσον αφορά τη θεραπεία και την πρόληψη του καρκίνου του μαστού και της μήτρας.
Βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού
Ένας από τους λόγους που σας πίεζαν να φάτε μπρόκολο στα παιδικά σας χρόνια, είναι και η υψηλή περιεκτικότητά σου σε βιταμίνη C και συγκεκριμένα αμινοξέα, ενώ αποτελεί καλή πηγή φυσικού θείου. Έτσι αποκτά την πολύ σημαντική ιδιότητα να αποτοξινώνει τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες και τις τοξίνες όπως το ουρικό οξύ και κατ? επέκταση ο οργανισμός μας προστατεύεται απέναντι σε παθήσεις που οφείλονται σε τοξίνες, όπως η αρθρίτιδα, οι ρευματισμοί, το έκζεμα, η φαγούρα, η ποδάγρα κ.ο.κ.
Θεραπεύει τις στομαχικές διαταραχές
Η δυσκοιλιότητα αποτελεί την κύρια αιτία πίσω από όλες τις στομαχικές διαταραχές και η δράση του μπρόκολου έρχεται και εδώ να δώσει τη λύση, αφού την αντιμετωπίζει αποτελεσματικά, λόγω της περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες, οι οποίες διώχνουν τις τοξίνες μακριά από τον πεπτικό σωλήνα. Συν τοις άλλοις, το μαγνήσιο και οι βιταμίνες του θαυματουργού αυτού λαχανικού βοηθούν στην απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών των τροφών που καταναλώνουμε και βοηθούν στο να έχουμε φυσιολογική πέψη και να αποφεύγουμε τις καούρες.
Βελτιώνει την υγεία της επιδερμίδας
Το πλήθος των βιταμινών που περιέχει το μπρόκολο, δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν να μην μας ωφελήσει και εξωτερικά. Η βιταμίνη C, η βήτα-καροτίνη και άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β που συναντάμε στο μπρόκολο, μπορούν σταδιακά να μας χαρίσουν λαμπερή επιδερμίδα, κάτι που ίσως έχετε διαπιστώσει όσοι το καταναλώνετε συστηματικά. Ακόμη, η βιταμίνη Ε στο μπρόκολο ανανεώνει τους ιστούς της επιδερμίδας χαρίζοντάς της έξτρα λάμψη και ο συνδυασμός της βιταμίνης Α και Κ με αμινοξέα, φυλλικό οξύ και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μην απορήσετε αν σας? κρύψει χρόνια.
Προλαμβάνει καρδιακά προβλήματα
Ένα από τα κύρια προβλήματα που μπορούν να βλάψουν την καρδιά μας είναι τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης. Φυσικά, αν παραγγέλνετε καθημερινά σουβλάκια και πίτσες, λίγο μπρόκολο δεν πρόκειται να σας φέρει αποτελέσματα, αλλά στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής, οι φυτικές του ίνες, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, η βήτα-καροτίνη και άλλες βιταμίνες του μπορούν να ρίξουν σταδιακά την κακή LDL χοληστερόλη, αλλά και να βοηθήσουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, προστατεύοντας το πιο σημαντικό όργανό του σώματός μας, την καρδιά.
Βοηθά την υγεία των ματιών
H ζεαξανθίνη, το βασικό συστατικό στο μπρόκολο, έχει αποδειχτεί πολύ ωφέλιμη για τα μάτια, ενώ η βιταμίνη Α, C, E, ο φώσφορος και η βήτα-καροτίνη που ανήκουν στα θρεπτικά συστατικά του συντελούν στην επιδιόρθωση των βλαβών που προκαλούνται από τις ακτίνες UV, συν του ότι αποτρέπουν την εμφάνιση οφθαλμολογικών προβλημάτων που προκύπτουν σε μεγαλύτερες ηλικίες, όπως ο καταρράκτης και η εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Τονώνει το ανοσοποιητικό
Βιταμίνη C, βήτα καροτίνη, σελήνιο, ψευδάργυρος, φώσφορος, χαλκός? Μπορείτε να σκεφτείτε καλύτερο συνδυασμό για ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα;
Βελτιώνει την υγεία των οστών
Τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι εγκυμονούσες ή θηλάζουσες μητέρες αποτελούν ομάδες που πρέπει οπωσδήποτε να προσθέσουν το μπρόκολο στη διατροφή τους, καθώς είναι πιθανό να έχουν έλλειψη ασβεστίου, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε φθορά των οστών, των δοντιών και αργότερα σε οστεοπόρωση. Το ωφέλιμο αυτό λαχανικό, όμως, χάρη στο ασβέστιο, το μαγνήσιο, το φώσφορο και τον ψευδάργυρο που περιέχει, μπορεί να προλάβει το κακό και να χαρίσει γερά οστά.
Κάνει καλό στην εγκυμοσύνη
O λόγος είναι ότι οι εγκυμονούσες χρειάζονται κάποια πολύ σημαντικά θρεπτικά συστατικά (ασβέστιο, πρωτεΐνη, βιταμίνες, σίδηρο φώσφορο, αντιοξειδωτικά κ.λπ) προκειμένου να μην αποκτήσουν ούτε οι ίδιες, ούτε το έμβρυο προβλήματα και το μπρόκολο μπορεί να τους τα παρέχει, αν καταναλώνεται συστηματικά. Ακόμη, μπορεί να τις βοηθήσει στη δυσκοιλιότητα που οι περισσότερες αντιμετωπίζουν, λόγω των φυτικών ινών του.
Ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
O βασικός σύμμαχός του σε αυτό είναι ένα μέταλλο που περιέχει που ονομάζεται χρώμιο, το οποίο βοηθά στη ρύθμιση της ινσουλίνης και κατ? επέκταση του σακχάρου στο αίμα.
Αποτρέπει την εμφάνιση αναιμίας
Όλοι ξέρουμε ότι η αναιμία προκύπτει από την έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό. Αυξάνοντας, λοιπόν, την πρόσληψή του μπορεί να μας απομακρύνει από το πρόβλημα και το μπρόκολο αποτελεί μια καλή πηγή του.
Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης
Το μπρόκολο είναι πολύ διαδεδομένο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου συγκαταλέγεται μεταξύ των δέκα πρώτων σε κατανάλωση λαχανικών. Ακολουθούν η Ιταλία και η Ισπανία σε παραγωγή και κατανάλωση. Στην χώρα μας μόνο τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε σημαντικά η καλλιέργειά του. Συνιστάται η κατανάλωση δύο με τριών μερίδων μπρόκολο την εβδομάδα, για μεγαλύτερη προστασία.
Προτεινόμενος τρόπος αγοράς και συντήρησης
Η σύσταση του μπρόκολου φαίνεται στον πίνακα 1 και η θρεπτικότητά του επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες κατά την ανάπτυξή του και μετά τη συγκόμιδή. Για παράδειγμα η περιεκτικότητα σε βιταμίνη C αλλάζει ανάλογα με την ποικιλία, ωριμότητα, έκθεση στον ήλιο, θερμοκρασία διατήρησης καθώς και μέθοδο χειρισμού και μεταφοράς. Πάντοτε μάλιστα τα φρεσκοκομένο μπρόκολο είναι πλουσιότερο σε βιταμίνες από ότι αυτά με μαραμένο κεφάλι και χοντρά κεφάλια. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται και στο ζωντανο πράσινο χρώμα του. Στην αγορά προσφέρονται οι ανθοκεφαλές πριν ακόμη ανοίξουν τα ανθάκια τους (με τα μπουμπούκια κλειστά). Τα χρώματα στις ανθοκεφαλές ποικίλουν από πράσινη, μόβ η σκούρο πορτοκαλί ανάλογα με το είδος. Καλό θα είναι να το καταναλώνεται όσο γίνεται πιο σύντομα από την αγορά του, ενώ αν θελήσετε να το συντηρήσετε, τυλίξτε το σε χαρτί κουζίνας και έπειτα σε σακούλα με τρύπες ώστε να αερίζεται.
Προτεινόμενος τρόπος μαγειρέματος
Αρχικά, ξεπλύνετέ το καλά με νερό και ξεχωρίστε τα κεφάλια μεταξύ τους πριν το μαγειρέψετε. Μπορείτε να το σερβίρετε ωμό, βραστό, στον ατμό, στο ξύδι (τουρσί), σοταρισμένο ή ψημένο στο φούρνο. Ωμό ταιριάζει σε ποικιλία λαχανικών με διάφορα ντίπ ή σε σαλάτα, ενώ διατηρεί όλα του συστατικά. Για τη σαλάτα μπορείτε πρώτα να το βυθίσετε σε καυτό νερό για 10 δευτερόλεπτα και αμέσως μετά σε παγωμένο. Το στραγγίζετε καλά και είναι έτοιμο. Γενικά, το βρασμένο μπρόκολο χάνει μέχρι και το 66% των συστατικών του ενώ σε χύτρα πίεσης μόνον το 47%. Μόνον σε ατμό το μπρόκολο χάνει τις λιγότερες από τις ωφέλιμες ουσίες του. Ιδιαίτερη προσοχή επομένως στο μαγείρεμά του, αφού η υψηλή θερμοκρασία καταστρέφει πολλά από τα πολύτιμα συστατικά του. Τελειώνοντας, το μαγείρεμά του σε φούρνους μικροκυμάτων πρέπει να αποφεύγεται αφού καταστρέφει από 74-87%, από τα χρήσιμα συστατικά του.
Μια καλή πρόταση μαγειρέματος είναι η ακόλουθη: μπορείτε να σοτάρετε σκόρδο με φρέσκα μυρωδικά της επιλογή σας με λίγο ελαιόλαδο για ένα λεπτό, προσθέστε το μπρόκολο και σοτάρετε έως ότου το μπρόκολο μαλακώσει και γίνει τραγανό, περίπου 10 λεπτά. Προσθέστε το σε μαγειρεμένο ζυμαρικό και προσθέστε τριμμένο τυρί. Η γεύση του είναι κάτι ενδιάμεσο μεταξύ λάχανου και κουνουπιδιού, ενώ ταιριάζει γευστικά με το βασιλικό, το κύμινο, το κάρυ, τον άνηθο, και τον χυμό φρέσκου λεμονιού.
Συμπέρασμα: O πρωταθλητής των λαχανικών!
Στην κατηγορία των πιο υγιεινών λαχανικών, το μπρόκολο έρχεται αναμφισβήτητα πρώτο! Για να αποκομίσετε τα ευεργετικά οφέλη του, καλό είναι να τρώτε ένα φλιτζάνι μπρόκολο τρεις φορές την εβδομάδα.
ΠΗΓΗ:
http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=1228
http://www.vita.gr/html/ent/429/ent.1429.asp
http://www.clickatlife.gr/story/diatrofi/mprokolo-o-prasinos-summaxos-tis-ugeias-mas-?id=2126442
ΜΑΡΟΥΛΙ
Ανοιχτοπράσινο ή βαθυπράσινο, στρογγυλό, λείο ή κατσαρό το μαρούλι αποτελεί μια βασική επιλογή λαχανικού της πλειονότητας των καταναλωτών αυτήν την περίοδο. Ανήκει στην τάξη «σύνανδρα» της οικογένειας των συνθέτων και η βοτανική του ονομασία είναι Lactuca sativa. Η προέλευσή του δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη, ωστόσο ερίζει την καταγωγή του από την ανατολική Μεσόγειο και η καλλιέργειά του, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, χρονολογείται από το 5.000 π.Χ. Δεν είναι τυχαίο ότι αναπαραστάσεις καλλιέργειας μαρουλιού απαντώνται σε πλήθος αρχαίων αιγυπτιακών τάφων (4500 π.Χ).
Επιπλέον, είναι σημείο αναφοράς σε διάφορες θρυλούμενες ιστορίες των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων. Συγκεκριμένα, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι το μαρούλι έχει καταπραϋντικές και υπνωτικές ιδιότητες. Για το λόγο αυτό, στο τέλος του γεύματός τους κατανάλωναν φύλλα μαρουλιού. Αργότερα, οι Ρωμαίοι απέδιδαν στο μαρούλι εκπληκτικές, θεραπευτικές ιδιότητες με κορυφαίο παράδειγμα τον αυτοκράτορα Καίσαρα Αύγουστο, ο οποίος θεωρούσε ότι τα συστατικά του μαρουλιού τον θεράπευσαν από μια σοβαρή ασθένεια που έπασχε. Εξάλλου, οι Ρωμαίοι ξεκινούσαν όλα τα επίσημα δείπνα και συμπόσιά τους με κατανάλωση μαρουλιού για να ενισχυθεί η γεύση και η όρεξή τους και ταυτόχρονα να προετοιμάσουν κατάλληλα το έντερό τους για το επακολουθούμενο γεύμα.
Το μαρούλι είναι ένα λαχανικό που μπορείτε να φυτεύσετε σχεδόν όλες τις εποχές του έτους. Θα έχετε όμως καλύτερα αποτελέσματα αν η θερμοκρασία είναι κάτω από 21 βαθμούς Κελσίου. Στην Ελλάδα, καλλιεργείται όλο το χρόνο, κυρίως όμως από νωρίς το φθινόπωρο μέχρι αργά την άνοιξη. Για να ευδοκιμήσει χρειάζεται αρκετή εδαφική υγρασία, καλή στράγγιση, χώμα πλούσιο σε οργανικά στοιχεία, καλό φωτισμό και δροσερές νύχτες, ενώ δεν αντέχει τη ζέστη. Είναι φυτό γρήγορης ανάπτυξης, ετήσιο και ποώδες.Η ρίζα του είναι πασσαλώδης που μπορεί να φτάσει με μήκος έως μισό μέτρο. Τα φύλλα του βγαίνουν από το βλαστό που είναι κοντός. Τα μαρούλια πολλαπλασιάζονται με σπόρο. Η σπορά γίνεται σε φυτώρια ή σπορεία και σε 15 περίπου μέρες τα φυτάρια είναι έτοιμα για μεταφύτευση.
Αρχικά, το μαρούλι είναι καλό να τρώγεται ωμό ?τρώγεται ωμό, σκέτο ή σε σαλάτες, σε πίττες αλλά και μαγειρεμένο με κρέας ως φρικασέ, αλλά χάνονται πολλές από τις ιδιότητές του-, διότι μέρος των υδατοδιαλυτών βιταμινών του καταστρέφεται. Ωστόσο, τα φύλλα του είναι απαραίτητο να πλένονται με σχολαστικότητα, έτσι ώστε να απομακρύνονται οι παθογόνοι οργανισμοί που επικάθονται σε αυτά. Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι τα εξωτερικά φύλλα του μαρουλιού -μπορείτε να αφαιρείτε τμηματικά λίγα λίγα φύλλα για τη σαλάτα σας- έχουν πολλαπλάσια περισσότερες ποσότητες των περιεχομένων δραστικών συστατικών σε σχέση με αυτά που βρίσκονται στο εσωτερικό του(καρδιά του μαρουλιού).
Υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες μαρουλιού που μπορούν να διακριθούν σε 4 βοτανικές ποικιλίες. Ο Φυλλώδης τύπος , στον οποίο τα φύλλα σχηματίζονται σαν ρόδα και δεν έχουν κεφαλή. Φύονται κατά δεκάδες και ανανεώνονται όταν τα πρώτα φύλλα κοπούν. Είναι κατσαρά ή μοιάζουν με τα φύλλα της βελανιδιάς. Το χρώμα τους είναι πράσινο , ανοιχτό πράσινο ή και κόκκινο. Σε αυτό τον τύπο περιλαμβάνονται οι οι ποικιλίες ??σαλάτες Νεαπόλεως??, ??Αντιδομάρουλα?? και τα ??Κοινά μαρούλια??. Ο Κεφαλωτός τύπος, έχει με παχιά, μαλακά φύλλα που σχηματίζουν μία συμπαγή κεφαλή. Οι ποικιλίες εδώ είναι τα ??κόκκινα κλειστά μαρούλια??, ??Μπατάβια??, ??Σαλαμάνδρα??, ??Νιού Γιορκ Ιμπέριαλ?? και άλλες. Ο τύπος Μαρουλιού-Σπαραγγιού , έχει στενά φύλλα και παχύ σαρκώδη βλαστό. Οι ποικιλίες αυτού του τύπου καλλιεργούνται στην Ασία κυρίως για τους βλαστούς τους. Ο τύπος Ρωμάνα έχει λεία σκληρά και ανορθωμένα φύλλα που σχηματίζουν ψηλή κεφαλή. Έχουν πολύ λεπτή γεύση και η υφή τους είναι τραγανή. Εδώ έχουμε τις ποικιλίες ??Σκουροπράσινο??, ??λευκό Παρισιού?? και ??Κωνσταντινούπολης??.
Η θρεπτική αξία του μαρουλιού είναι μεγάλη. Παρά τις χαμηλές του θερμίδες, περίπου 15 kcal ανά100 γραμμάρια, το μαρούλι προσφέρει πολύ ισχυρές δόσεις των βιταμινών Κ, C, A και φυλλικού οξέος. Είναι ενδεικτικό ότι δύο κούπες μαρούλι (περίπου120 γρ.) είναι ικανές να εφοδιάσουν το μέσο ενήλικα με πάνω από το 50% των ημερησίων αναγκών του, σε σχέση με τις προαναφερθείσες βιταμίνες. Επιπλέον, το μαρούλι περικλείει ισχυρές δόσεις μαγγανίου, χρωμίου, μολυβδαινίου και αξιόλογες ποσότητες θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, φωσφόρου, ασβεστίου, καλίου και σιδήρου. Επίσης, το μαρούλι είναι πολύ καλός φορέας φυτικών ινών, καθώς 2 κούπες παρέχουν2,5 γραμμάρια(περίπου 10 % της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης). Εξάλλου, ως πράσινο λαχανικό, περιέχει β-καροτένιο, λουτείνη και ζεαξανθίνη, ενώ τα φύλλα και οι βλαστοί του μαρουλιού περιέχουν ένα γαλακτώδη χυμό που έχει φαρμακευτικές ιδιότητες ( παυσίπονες αλλά και ναρκωτικές).
Το μαρούλι, εκτός από τη λεπτή του γεύση, παρέχει μια σειρά από ευεργετικά συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η αξιόλογη περιεκτικότητά του σε διαλυτές και αδιάλυτες ίνες το καθιστά εξαιρετική επιλογή για την καλή λειτουργία της γαστρεντερικής οδού, της μείωσης του σακχάρου του αίματος, της βελτίωσης του προφίλ των λιπιδίων, καθώς και της μείωσης του σωματικού βάρους, μέσω του ελέγχου της όρεξης. Το σημαντικό περιεχόμενο κυτταρίνης που περιέχει, βοηθά στην καλύτερη κινητικότητα του παχέος εντέρου. Με τον τρόπο αυτό, διαφυλάσσεται η οξεοβασική ισορροπία στο κόλον και αποτρέπονται δυνητικοί κίνδυνοι για καρκινογενέσεις. Από την άλλη πλευρά, οι διαλυτές ίνες που περιλαμβάνει καθυστερούν τη γαστρική κένωση, δημιουργώντας πυκνότητα στο στομαχικό σάκο, μεγαλύτερη αίσθηση κορεσμού και πιο βραδεία απελευθέρωση της γλυκόζης στο αίμα. Εξάλλου, η κατανάλωση του μαρουλιού συμβάλλει στον έλεγχο της χοληστερόλης, αφού οι φυτικές ίνες που περιέχει δεσμεύουν χολικά άλατα και μέσω του μηχανισμού αυτού, μειώνονται τα επίπεδα της χοληστερόλης στο πλάσμα του αίματος. Κατ? επέκταση, η υψηλή περιεκτικότητά του σε λουτείνη και β-καροτένιο ενισχύει την αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού προσφέροντας προστασία από νεοπλασματικές ασθένειες, βλάβες του γενετικού υλικού και διαφύλαξη των αρτηριών από την οξείδωση της LDL, αθηρογόνου χοληστερόλης. Επίσης, το μαρούλι συνιστάται και σε περιπτώσεις έλλειψης σιδήρου ή αναιμίας, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φυλλικό οξύ. Το φυλλικό οξύ συμμετέχει στην αιμοποίηση και είναι εξαιρετικά σημαντικό στις εγκυμονούσες. Έλλειψή του κατά τη διάρκεια της κύησης (ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο) μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα (αρχικό τμήμα του σώματος του εμβρύου). Εξάλλου, ως πράσινο φυλλώδες λαχανικό ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου στοιχείο που το καθιστά πολύ καλό συνοδευτικό για τις διατροφικές πηγές αιμικού σιδήρου, όπως το ψάρι, το κοτόπουλο, το μοσχάρι. Τέλος, σύμφωνα με μελέτες, η παρουσία καροτεινοειδών προφυλάσσει από ιώσεις, αλλά και σε συνέργεια με την βιταμίνη Α προστατεύει από εκφυλιστικές παθήσεις των ματιών με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Θρεπτική αξία του μαρουλιού
Παρά τις χαμηλές του θερμίδες, περίπου 15 kcal ανά100 γραμμάρια, το μαρούλι προσφέρει πολύ ισχυρές δόσεις των βιταμινών Κ, C, A και φυλλικού οξέος. Είναι ενδεικτικό ότι δύο κούπες μαρούλι (περίπου120 γρ.) είναι ικανές να εφοδιάσουν το μέσο ενήλικα με πάνω από το 50% των ημερησίων αναγκών του, σε σχέση με τις προαναφερθείσες βιταμίνες. Επιπλέον, το μαρούλι περικλείει ισχυρές δόσεις μαγγανίου, χρωμίου, μολυβδαινίου και αξιόλογες ποσότητες θειαμίνης, ριβοφλαβίνης, φωσφόρου, ασβεστίου, καλίου και σιδήρου. Προεκτείνοντας, το μαρούλι είναι καλός φορέας φυτικών ινών, καθώς 2 κούπες παρέχουν2,5 γραμμάρια(περίπου 10 % της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης). Τέλος, ως γνήσιο τέκνο της οικογένειας των πράσινων λαχανικών, περιέχει β-καροτένιο, λουτείνη και ζεαξανθίνη (USDA Nutrient database).
Οφέλη από την κατανάλωση μαρουλιού
Εκτός από τη λεπτή του γεύση, το μαρούλι παρέχει μια σειρά από ευεργετήματα στον ανθρώπινο οργανισμό. Η αξιόλογη περιεκτικότητά του σε διαλυτές και αδιάλυτες ίνες το καθιστά εξαιρετική επιλογή για την καλή λειτουργία της γαστρεντερικής οδού, της μείωσης του σακχάρου του αίματος, της βελτίωσης του προφίλ των λιπιδίων, καθώς και της μείωσης του σωματικού βάρους μέσω του ελέγχου της όρεξης. Συγκεκριμένα, το αξιοσημείωτο φορτίο κυτταρίνης που περιέχει βοηθά στην καλύτερη κινητικότητα του παχέος εντέρου και έτσι σε πιο τακτικές κενώσεις. Με τον τρόπο αυτό, διαφυλάσσεται η οξεοβασική ισορροπία στο κόλον και αποτρέπονται δυνητικοί κίνδυνοι για καρκινογενέσεις. Από την άλλη πλευρά, οι διαλυτές ίνες που περιλαμβάνει καθυστερούν την γαστρική κένωση, δημιουργώντας πυκνότητα στο στομαχικό σάκο, μεγαλύτερη αίσθηση κορεσμού και πιο βραδεία απελευθέρωση της γλυκόζης στο αίμα. Επιπροσθέτως, συμβάλλει στον έλεγχο της χοληστερόλης αφού οι φυτικές ίνες που φέρει δεσμεύουν χολικά άλατα και μέσω του μηχανισμού αυτού μειώνονται τα επίπεδα της χοληστερόλης στο πλάσμα του αίματος. Κατ? επέκταση, η υψηλή περιεκτικότητά του σε λουτείνη και β-καροτένιο ενισχύει την αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού προσφέροντας προστασία από νεοπλασματικές ασθένειες, βλάβες του γενετικού υλικού και διαφύλαξη των αρτηριών από την οξείδωση της LDL, αθηρογόνου χοληστερόλης (J. Nutr, 2004). Επίσης, το μαρούλι συνιστάται και σε περιπτώσεις έλλειψης σιδήρου ή αναιμίας λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φυλλικό οξύ. Το φυλλικό οξύ συμμετέχει στην αιμοποίηση και είναι εξαιρετικά σημαντικό στις εγκυμονούσες. Έλλειψή του κατά τη διάρκεια της κύησης (ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο) μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα (αρχικό τμήμα του σώματος του εμβρύου). Εξάλλου, ως πράσινο φυλλώδες λαχανικό ενισχύει την απορρόφηση του σιδήρου στοιχείο που το καθιστά πολύ καλό συνοδευτικό για τις διατροφικές πηγές αιμικού σιδήρου, όπως το ψάρι, το κοτόπουλο, το μοσχάρι. Τέλος, σύμφωνα με μελέτες, η παρουσία καροτενοειδών προφυλάσσει από ιώσεις, αλλά και σε συνέργεια με την βιταμίνη Α προστατεύει από εκφυλιστικές παθήσεις των ματιών με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Κατανάλωση του μαρουλιού
Από τα προαναφερθέντα στοιχεία, η σχέση θερμίδων-θρεπτικών συστατικών γέρνει αδιαμφισβήτητα υπέρ των τελευταίων. Για το λόγο αυτό, το μαρούλι στέκεται ως «διατροφική αποκάλυψη». Πριν όμως γίνει αναφορά στους τρόπους ένταξης του εν λόγω λαχανικού στο διατροφικό μας πλάνο, καλό είναι να σημειωθούν κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες. Αρχικά, το μαρούλι είναι καλό να τρώγεται ωμό, διότι μέρος των υδατοδιαλυτών βιταμινών του καταστρέφεται. Ωστόσο, τα φύλλα του είναι απαραίτητο να πλένονται με σχολαστικότητα, έτσι ώστε να απομακρύνονται οι παθογόνοι οργανισμοί που επικάθονται σε αυτά. Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι τα εξωτερικά φύλλα του μαρουλιού έχουν πολλαπλάσια περισσότερες ποσότητες των περιεχομένων δραστικών συστατικών σε σχέση με αυτά που βρίσκονται στο εσωτερικό του. Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης που κατέδειξε ότι σε δύο είδη μαρουλιών η περιεκτικότητα των εξωτερικών φύλλων σε κουερσετίνη και φυτοχημικά ήταν υπερδιπλάσια αυτής που περιείχαν τα εσωτερικά φύλλα.
Συμπερασματικά, το μαρούλι, εκτός από υγιεινή λύση, αποτελεί ιδανική και δροσιστική διατροφική επιλογή έτοιμο να συνοδεύσει ως σαλάτα τα γεύματά μας ή να αποτελέσει τμήμα ενός θρεπτικού και ενυδατικού χυμού.
Τη μεγαλύτερη παραγωγή μαρουλιών στον κόσμο έχουν οι Η.Π.Α και ακολουθούν η Κίνα, η Ισπανία και ο Καναδάς. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται περίπου 19.000 στρέμματα και η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 25.000 τόνους.
ΠΗΓΗ:
http://www.clickatlife.gr/story/diat...ron?id=1954205
http://envifriends.blogspot.com/2011...ca-sativa.html
http://www.bionews.gr/2010/02/02/καίρος-για-μαρούλι
ΚΡΕΜΜΥΔΙ
Στην αρχαιότητα, το χρησιμοποιούσαν ευρέως τόσο για τη νοστιμιά του όσο και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Στις μέρες μας, μπορεί να αποτελεί ένα κοινότατο υλικό μαγειρικής, αλλά οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι η διατροφική του αξία. Τα τελευταία χρόνια, επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν ότι η κατανάλωσή του μπορεί να ωφελήσει την υγεία μας με πολλούς τρόπους: Είναι φτωχό σε θερμίδες και νάτριο, ενώ δεν έχει χοληστερίνη. Είναι πλούσιο σε φυτοχημικές ουσίες, όπως δισουλφίδια και τρισουλφίδια, που είναι υπεύθυνα για τη χαρακτηριστική μυρωδιά του, αλλά και για τις αντιμικροβιακές και αντικαρκινικές του ιδιότητες. Επίσης, περιέχει φλαβονοειδή και ιδιαίτερα κουερσετίνη, που έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, ενώ παράλληλα προσφέρει στον οργανισμό βιταμίνες Β6 και C, φυτικές ίνες, κάλιο, ασβέστιο, μαγγάνιο, χρώμιο και φυλλικό οξύ. Το κρεμμύδι ήταν γνωστό στην αρχαία Κίνα και στην αρχαία Αίγυπτο εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια. Ήταν επίσης γνωστό στην αρχαία Ελλάδα σαν αρτυματικό. Αναφορές βρίσκουμε στον Όμηρο, στον Ηρόδοτο, στο Θεόφραστο, στο Διοσκουρίδη. Σήμερα είναι πιο γνωστό για τις χρήσεις του στην κουζίνα, όπου δίνει ορεκτική γεύση στα φαγητά, στις σαλάτες, στις σάλτσες και λιγότερο γνωστό σαν φάρμακο. Το κρεμμύδι είναι παράγοντας υγείας και μακροζωίας. Οι Βούλγαροι που τρώνε πολλά Κρεμμύδια έχουν τους περισσότερους αιωνόβιους. Και στις περιοχές της Τρανσυλβανίας όπου τρώνε πάρα πολλά κρεμμύδια, ο καρκίνος είναι άγνωστος. Όταν τρώμε καθημερινά Κρεμμύδι προλαβαίνουμε το βήχα και τα κρυολογήματα. Ακόμη, η κεμμυδοφαγία τονώνει την κυκλοφορία κι ελαττώνει την πίεση του αίματος, βοηθάει σε περιπτώσεις νεφροπάθειας, ανοίγει την όρεξη και δυναμώνει τα νεύρα, την καρδιά και τους αδένες. Παρ? όλα αυτά το κρεμμύδι δεν το δέχονται όλοι οι οργανισμοί και περισσότερο όσοι σχηματίζουν εύκολα αέρια και φουσκώνουν. Κάποτε ένας Γάλλος υπουργός, ύστερα από μια συζήτηση ήπιε μπροστά στους συνομιλητές του μερικές σταγόνες από αφέψημα Κρεμμυδιού, για να τους αποδείξει ότι περιφρονεί τις φήμες για δήθεν διουρητικών ιδιοτήτων του. Αμέσως μετά ο υπουργός έφυγε για να προεδρεύσει σε ένα συμβούλιο. Την επίδραση όμως του κρεμμυδοχυμού δεν την είδε μόνο αυτός? Γιατί αναγκάστηκε μέσα σε δυο ώρες να εγκαταλείψει πέντε φορές βιαστικά το συμβούλιο. Και στο διάστημα αυτό οι συνομιλητές του «κατουρήθηκαν» κι αυτοί, αλλά από τα γέλια? Μια λαϊκή δοξασία λέει ότι όσα περισσότερα «καλύμματα» έχει το κρεμμύδι, τόσο πιο κρύος θα είναι ο χειμώνας. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του Κρεμμυδιού είναι άπειρες. Αναφέρουμε ενδεικτικά μόνο μερικές. Ο χυμός ωμών Κρεμμυδιών κατεβάζει το ζάχαρο στους διαβητικούς (μισό φλιτζάνι του καφέ κάθε πρωί, νηστικοί και αμέσως μετά λίγες σταγόνες λεμονιού για να φτιάξει τη γεύση). Είναι γενικό ρυθμιστικό του νευρικού, ηπατικού και νεφρικού συστήματος. Αντιρρευματικό, αντιαρθριτικό, αντισκορβουτικό (εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας βιταμίνης Γ που έχει) Χωνευτικό, τονώνει την πεπτική δραστηριότητα του εντέρου, καθαρίζει τα έντερα και διώχνει τις αχώνευτες τροφές. Αντιθρομβωτικό και αντισκληρωτικό, κατεβάζει την ψηλή πίεση. Σε περιπτώσεις αναιμίας βοηθάει την αιμοποίηση. Το ίδιο σε σωματική και πνευματική υπερκόπωση. Προκαλεί εφίδρωση, διώχνοντας τις τοξίνες από τον οργανισμό μας, γι? αυτό είναι χρήσιμο σε μολυσματικές ασθένειες.
Διατροφική αξία
Εκτός από τη βιταμίνη C, το κρεμμύδι είναι πλούσιο σε υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, βιταμίνες A, B6, φολικό οξύ και στοιχεία όπως ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, χρώμιο, ενώ απουσιάζουν από τα φύλα του το νάτριο, η χοληστερόλη και το λίπος. Επίσης είναι προικισμένο με πλήθος φωτοχημικών αντιοξειδωτικών ουσιών όπως η κουερσετίνη, που εμφανίζεται αυξημένη ειδικά στα κόκκινα κρεμμύδια και μάλιστα στις εξωτερικές τους φλούδες, βοηθώντας στην εξάλειψη των βλαβερών ελεύθερων ριζών στο σώμα και προστατεύοντας από την αθηροσκλήρωση. Και μπορεί το κρεμμύδι να μην είναι το μόνο τρόφιμο που περιέχει κουερσετίνη, όμως ο οργανισμός απορροφά τη σημαντική αυτή ουσία από τα κρεμμύδια σε διπλάσια ποσότητα από το τσάι και τριπλάσια από τα μήλα, σύμφωνα με μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου του Wageningen της Ολλανδίας.
Ασπίδα προστασίας ενάντια στον καρκίνο
Πολλές είναι οι επιδημιολογικές έρευνες που υποστηρίζουν ότι τα φλαβονοειδή και ιδιαίτερα η κουερσετίνη που περιέχουν το κρεμμύδι και άλλες τροφές αναστέλλουν τη δράση και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Φαρμακολογίας του Μιλάνου, η οποία δημοσιεύτηκε το 2006 στο επιστημονικό περιοδικό «American Journal of Clinical Nutrition», όσοι καταναλώνουν συστηματικά κρεμμύδι και σκόρδο έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο. Μάλιστα, τα ποσοστά μείωσης του κινδύνου για καρκίνο στο στόμα και το φάρυγγα διαμορφώνονται στο 84%, για τον καρκίνο του μαστού στο 25%, για τον καρκίνο των ωοθηκών στο 73% και για τον καρκίνο του προστάτη στο 71%. Ο κατάλογος των ωφελειών του ευωδιαστού λαχανικού είναι σημαντικός όταν καταναλώνεται ωμό και φρεσκοκομμένο, ώστε να μην καταστραφεί η θρεπτική αξία του:
Εμποδίζει την ανάπτυξη έλκους του στομάχου από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και βοηθά στην επούλωση ήδη υπάρχοντος.
Όσο πιο πικάντικο είναι, τόσο περισσότερο εμποδίζει τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, αποτρέποντας την αθηροσκλήρωση, τις καρδιαγγειακές νόσους και το εγκεφαλικό επεισόδιο λόγω σχηματισμού θρόμβων, όπως διαπίστωσαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison.
Η καθημερινή κατανάλωσή του προστατεύει από την εμφάνιση οστεοπόρωσης, όπως έδειξαν δοκιμές σε πειραματόζωα στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης στην Ελβετία.
Η κουερσετίνη που περιέχει εμποδίζει την κυτταρική μετάλλαξη. Προστατεύει από την εμφάνιση καταρράκτη και πλήθους διαφορετικών καρκίνων, όπως του εγκεφάλου, του μαστού, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του στομάχου, του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του παγκρέατος, του προστάτη, της ουροδόχου κύστης, του ήπατος και των ωοθηκών, σύμφωνα με πολλές σχετικές έρευνες. Επίσης εμποδίζει την ανάπτυξη ήδη υπαρχόντων όγκων και μειώνει το μέγεθος και τον αριθμό των πολύποδων του παχέος εντέρου.
Τα υπόλοιπα φυτοχημικά στοιχεία του είναι επίσης αντικαρκινικά, ενώ έχουν και αντιμικροβιακές, αντιμυκητησιακές και αντισκωληκικές ιδιότητες. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό κατά των Gram θετικών βακτηρίων, των δερματοφυτικών μυκήτων και της αφλατοξίνης.
Για τους ίδιους λόγους δρα κατά των παθογόνων βακτηρίων του στόματος, άρα προστατεύει από την τερηδόνα.
Οι θειώδεις ενώσεις που του δίνουν τη χαρακτηριστική μυρωδιά και τη γεύση του μειώνουν τα συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη και προστατεύουν από τη φλεγμονή που οδηγεί σε άσθμα.
Ρυθμίζει τον μεταβολισμό, διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά στην καταπολέμηση των κρυωμάτων.
Μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και των λιπιδίων με το όνομα θρομβοξάνες (παίζουν ρόλο στη θρόμβωση του αίματος).
Εμφανίζει προβιοτική δράση στο έντερο βελτιώνοντας την χλωρίδα του, άρα και την απορρόφηση του ασβεστίου και του μαγνησίου από τον οργανισμό, χάρη στους φρουτο-ολιγοσακχαρίτες (FOS) που περιέχει, οι οποίοι έχουν προταθεί ως βασικό συστατικό των τροφίμων στο μέλλον.
Είναι διουρητικό, δρα κατά των λίθων στην ουροδόχο κύστη, βοηθά την πέψη και καμαρώνει στις πρώτες θέσεις της λίστας των αφροδισιακών.
Καταπολεμά την αϋπνία. Ο τρόπος είναι απλός: Παίρνουμε πολλές ανάσες μυρίζοντας ένα τεμαχισμένο κρεμμύδι πριν πάμε για ύπνο.
Σε εξωτερική δερματική χρήση λειτουργεί ως αντισηπτικό και καταπραϋντικό σε έλκη, εγκαύματα, τσιμπήματα εντόμων, αποστήματα και χιονίστρες.
Χρησιμοποιείται βρασμένο ως κατάπλασμα ή ως χυμός σε πολλά παραδοσιακά γιατροσόφια που βοηθούν από νευραλγίες έως ρευματισμούς.
Ευεργετικό για τους καπνιστές
Η τακτική κατανάλωση ωμών κρεμμυδιών ενδείκνυται, όπως αποδείχτηκε, ιδιαίτερα για τους καπνιστές, καθώς οι σημαντικές αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχουν τα κρεμμύδια σε αφθονία προστατεύουν τόσο την καρδιά και το κυκλοφορικό όσο και το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης από καρκινογόνες ουσίες (εμφανίζονται συχνότερα σε καπνιστές). Σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C, γίνονται όπλο υγείας, πόσο μάλλον αφού η καταπραϋντική τους δράση στους πνεύμονες ανακουφίζει από τον βήχα και τη βρογχίτιδα. Εξάλλου, μελέτη του Πανεπιστημίου της Kerala στην Ινδία έδειξε ότι η αντιοξειδωτική δράση ελαίου του κρεμμυδιού σε πειραματόζωα, στα οποία χορηγήθηκε νικοτίνη, είναι πολύ αποτελεσματική, εφάμιλλη με αυτή της βιταμίνης E. (http://www.sciencedirect.com/science...78427400002083 ).
Φυσικός ρυθμιστής του σακχάρου
Πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι τα αλυλ-προπυλ-δισουλφίδια που περιέχει το κρεμμύδι είναι υπεύθυνα για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου, καθώς αυξάνουν την ποσότητα της ελεύθερης διαθέσιμης ινσουλίνης στο αίμα. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2003 στο επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Food Scien-ces and Nutrition» καταδεικνύει την υπογλυκαιμική και αντιοξειδωτική δράση του κρεμμυδιού. Το κρεμμύδι αποτελεί, επίσης, μια πολύ καλή πηγή χρωμίου. Από κλινικές έρευνες σε διαβητικούς, που δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, όπως στο «Diabetes & Metabolism», δια-πιστώθηκε ότι το χρώμιο έχει την ικανότητα να μειώνει τα επίπεδα σακχάρου νηστείας, να βελτιώνει την ανοχή στη γλυκόζη αίματος, να μειώνει την ολική χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, καθώς και να αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης στο αίμα.
Φίλος σας... καρδιακός
Oι υψηλές τιμές χοληστερίνης και αρτηριακής πίεσης είναι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η συχνή κατανάλωση κρεμμυδιού έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης, καθώς και την υψηλή αρτηριακή πίεση. Αποτέλεσμα είναι η κατανάλωση κρεμμυδιού να δρα προληπτικά κατά της εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αθηροσκλήρωσης και εμφράγματος. Αυτό οφείλεται κυρίως στα σουλφιδικά του συστατικά (φλαβονοειδή). Τα τελευταία, σε συνδυασμό με το χρώμιο και τη βιταμίνη Β6 που περιέχει το κρεμμύδι, μειώνουν τα επίπεδα ομοκυστεΐνης στο αίμα, που αποτελεί έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιακή ανακοπή και έμφραγμα. Μια μετα-ανάλυση 7 μελετών (στις οποίες συμμετείχαν 100.000 άνθρωποι), η οποία δημοσιεύτηκε το 2003 στο επιστημονικό περιοδικό «Euro-pean Journal of Clinical Nutrition», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι κατανάλωναν συχνά κρεμμύδι, τσάι, μήλο και μπρόκολο, που είναι οι πιο πλούσιες πηγές φλαβονοειδών (ισχυρά αντιοξειδωτικά), είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιαγγειακή νόσο.
Ισχυρό αντιφλεγμονώδες
Πολλά συστατικά του κρεμμυδιού συμβάλλουν στη μείωση της οξύτητας των συμπτωμάτων που σχετίζονται με φλεγμονώδεις καταστάσεις, είτε αυτές οφείλονται σε οστεοαρθρίτιδα και ρευματοειδή αρθρίτιδα είτε σε αλλεργικό φλεγμονώδες άσθμα και σε αναπνευστική συμφόρηση λόγω κοινού κρυολογήματος. Υπεύθυνα για την αντιφλεγμονώδη δράση του κρεμμυδιού είναι κυρίως η βιταμίνη C και τα φλαβονοειδή και ιδιαίτερα η κουερσιτίνη. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2006 στο περιοδικό «Journal of Biological Regulators & Homeostatic Agents» από την Ιατρική Σχολή της Βοστόνης αναδεικνύει τη σημαντική φαρμακευτική δράση του κρεμμυδιού στη φλεγμονή.
Για γερά κόκαλα
Σύμφωνα με μελέτες, κυρίως σε πειραματόζωα, η κατανάλωση κρεμμυδιού βοηθά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Μια σχετική μελέτη σε πειραματόζωα, που δημοσιεύτηκε το 2005 στο περιοδικό «Journal of Agriculture and Food Chemistry» και πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης στην Ελβετία, υποστηρίζει ότι η κατανάλωση κρεμμυδιού βοηθά στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, με τρόπο μάλιστα αντίστοιχο της φαρμακευτικής αγωγής που χορηγείται σε ασθενείς με οστεοπόρωση.
Μην το τρώτε αν?
Εχετε κολίτιδα (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), αποφύγετε τη συχνή κατανάλωση κρεμμυδιού, γιατί θα επιδεινώσει την κατάστασή σας. Το ίδιο ισχύει και για τις μητέρες που θηλάζουν, αν το μωρό τους υποφέρει από κολικούς του εντέρου. Επίσης, αν πάσχετε από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, θα πρέπει να αποφεύγετε και την κατανάλωση ορισμένων άλλων σκληρών λαχανικών, όπως λάχανο, αγγούρι, κοτσάνι κουνουπιδιού κλπ.
Θα συνεχίσουμε να κλαίμε?
Προς απογοήτευση των νοικοκυρών, οι προσπάθειες των ερευνητών να αναπαραγάγουν ένα νέο τύπο κρεμμυδιού, από το οποίο θα έλειπε το ένζυμο συνθάση που είναι υπαίτιο για το ατελείωτο κλάμα κατά το καθάρισμα κρεμμυδιών, σταμάτησαν. Οι επιστήμονες είχαν αμφιβολίες σχετικά με τον επηρεασμό της γεύσης του, οπότε δεν προχώρησαν στη γενετική τροποποίησή του. Επομένως, ναι, το παραδοσιακό στιφάδο θα συνεχίζει να παρασκευάζεται μετά δακρύων!
TIP: Μαγειρεύοντας το κρέας μαζί με κρεμμύδι, μπορεί να μειώσει την ποσότητα των καρκινογόνων που παράγονται με το ψήσιμο του κρέατος.
TIP: Προσθέστε κρεμμύδι στις σούπες, όταν είστε συναχωμένοι. Μπορεί να επωφεληθείτε από τις αντιβακτηριακές του ιδιότητες.
TIP: Εάν το καθάρισμα των κρεμμυδιών, σας προκαλεί δακρύρροια, δοκιμάστε να παγώσετε το κρεμμύδι για καμιά ώρα πριν το κόψετε. Αυτό θα καθυστερήσει την παραγωγή του συστατικού που ευθύνεται για τον ερεθισμό των ματιών και είναι καλύτερη λύση από το να καθαρίσετε το κρεμμύδι κάτω από τρεχούμενο νερό, διότι έτσι θα χαθεί ένα σημαντικό ποσό του ευεργετικού αυτού συστατικού.
ΠΗΓΗ:
http://www.goldenmag.gr/archives/24445
http://www.vita.gr/html/ent/634/ent.8634.asp
http://nature-fun.com/index.php/natureheals/3062.html
http://www.barbastathis.com/index.asp?a_id=423&w_id=401
Bookmarks