Ενισχυτικά Τεστοστερόνης & Θεραπεία Αντικατάστασης Τεστοστερόνης: Μια Μη-Ιατρική, Μη-Συνταγογραφική Γνώμη
Από τον Tom Venuto, συγγραφέα του βιβλίου Flexible Meal Planning και Burn The Fat, Feed The Muscle.
Ερώτηση: Σκέφτομαι τη θεραπεία αντικατάστασης (υποκατάστασης) τεστοστερόνης (Testosterone Replacement Therapy ή TRT) τους τελευταίους 1-2 μήνες για τη συνολική υγεία καθώς και τη διατήρηση των μυών. Θα είμαι 49 σε ένα μήνα και σκοπεύω να ολοκληρώσω το Burn The Fat, Feed The Muscle Challenge πριν πάρω την τελική απόφαση. Σύμφωνα με την εξέταση αίματος που έγινε πρόσφατα, οι αριθμοί μου είναι: Ολική τεστοστερόνη = 366. Ελεύθερη τεστοστερόνη = 8. Οιστραδιόλη (Ε2) = 41,5. Όλα τα άλλα επίπεδα θυρεοειδούς και ενδοκρινικού ιστού καθώς και τα γενικά επίπεδα χημείας είναι αρκετά φυσιολογικά, αν και η LDL μου είναι 114 mg/dl, οπότε θα προσπαθήσω να το βγάλω κάτω από 100.
Δεν ανυπομονώ για ενέσεις στο άμεσο μέλλον, αλλά εάν είναι απαραίτητο, είναι αυτό που είναι. Η προγραμματισμένη δόση που θα συνταγογραφούσε ο γιατρός μου για TRT θα ήταν 200mg την εβδομάδα, μαζί με ένα συμπλήρωμα για την καταστολή των οιστρογόνων. Έχω διαβάσει αναφορές και άρθρα σχετικά με (υποτιθέμενους) τρόπους για να αυξήσω την τεστοστερόνη μου και να μειώσω την «κυριαρχία των οιστρογόνων», φυσικά με δίαιτα και συμπληρώματα. Tom, ποιες είναι οι σκέψεις σου για αυτό, και επίσης, πιστεύεις ότι το TRT είναι κάτι που είναι ακόμη απαραίτητο να σκεφτώ;
Απάντηση: Καταρχάς, δεν είμαι ούτε γιατρός, ούτε ειδικός στην Θεραπεία Αποκατάστασης Τεστοστερόνης, οπότε δεν μπορώ να παρέχω ιατρικές συμβουλές. Μακάρι να μπορούσα να σας δώσω συγκεκριμένες απαντήσεις που θα σας βοηθούσαν στην απόφασή σας, αλλά κάτι τέτοιο θα ξεπερνούσε το πεδίο δράσης μου ως προπονητής.
Σε αυτόν τον τομέα, πάντα θα συνεχίζετε να λαμβάνετε συμβουλές από γιατρό, και καλό θα ήταν να επιλέξετε κάποιον που συμπαθείτε και εμπιστεύεστε. Αν είναι δυνατόν, να προτιμήσετε να συνεργαστείτε με έναν γιατρό (ή να πάρετε και δεύτερη γνώμη από δεύτερο ειδικό) που θα έχει ειδικότητα στην ενδοκρινολογία και θα γνωρίζει από προπόνηση με αντιστάσεις, γυμναστική και διατροφή (συγκεκριμένα για αθλητές), και θα γνωρίζει πως οι ορμόνες του ανθρώπου μπορούν να επηρεάζονται από διάφορους παράγοντες του τρόπου ζωής.
Ωστόσο, μπορώ να σας προσφέρω κάποιες μη-ιατρικές γνώσεις και προσωπικές απόψεις, και θέλω να επισημάνω ότι οι απόψεις μου δεν επηρεάζονται από εμπορικά συμφέροντα (δεν έχω καμία σχέση με τη βιομηχανία συμπληρωμάτων ή τη βιομηχανία TRT). Οι απόψεις μου βασίζονται στην επιστημονική έρευνα. (Στο κάτω μέρος αυτής της σελίδας, έχω συμπεριλάβει μια λίστα αναφορών σε έρευνες με συνδέσμους για κάποιες σχετικές μελέτες).
Θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι σε γενικές γραμμές, υπάρχουν δύο τύποι γιατρών σε αυτόν τον τομέα: υπάρχουν αυτοί που αρνούνται να συνταγογραφήσουν τεστοστερόνη (Τ) σε οποιονδήποτε ασθενή που δεν έχει διαγνωστεί με έλλειψη (υπογοναδισμός), πράγμα που σημαίνει πως έκαναν εξετάσεις για να τσεκάρουν τα επίπεδα τεστοστερόνης, αυτά είναι χαμηλότερα των φυσιολογικών τιμών (ή στο κατώτερο επίπεδο των φυσιολογικών τιμών), και ο ασθενής παρουσιάζει τα σχετικά συμπτώματα.
Υπάρχουν όμως και οι άλλοι γιατροί που θα συνταγογραφήσουν τεστοστερόνη σε οποιονδήποτε άνδρα μεγαλύτερης ηλικίας, είναι κατενθουσιασμένοι με την TRT, και πιστεύουν πως είναι μια υπέροχη θεραπεία που προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής. Κάποιοι γιατροί έχουν χτίσει όλη τους την πρακτική πάνω σε αυτή τη θεωρία.
Το φάσμα των επιπέδων τεστοστερόνης που θεωρούνται φυσιολογικά είναι πολύ ευρύ ? συνήθως είναι μεταξύ 300 και 900. (Μία μελέτη ανέδειξε ότι τα φυσιολογικά επίπεδα μπορούν να κυμαίνονται από 264 μέχρι 916). Είναι σύνηθες η τεστοστερόνη να κινείται στο κατώτερο φάσμα των φυσιολογικών τιμών για τους μεγαλύτερους σε ηλικία άνδρες. Οι υπέρβαροι άνδρες βρίσκονται επίσης συχνά στο κατώτερο επίπεδο του φάσματος (ναι μεν χαμηλό επίπεδο αλλά φυσιολογικό).
Όταν ένας άνδρας έχει κάνει εξετάσεις και έχει επιβεβαιώσει πως η τεστοστερόνη του βρίσκεται χαμηλότερα των φυσιολογικών επιπέδων, και έχει συμπτώματα, αυτό συνήθως σημαίνει πως συνιστάται η σχετική θεραπεία. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί άνδρες που ενώ βρίσκονται εντός των φυσιολογικών μετρήσεων ή στο κατώτερο φάσμα του φυσιολογικού, εξακολουθούν να ανησυχούν και αναρωτιούνται αν το γεγονός πως βρίσκονται στα χαμηλά επίπεδα του φυσιολογικού (εκεί γύρω στο 300), τους καθιστά υποψήφιους για TRT.
Έχω παρατηρήσει ότι οι περισσότεροι ειδικοί και παθολόγοι που δεν ασχολούνται με τη συνταγογράφηση TRT, πιστεύουν πως η απάντηση βρίσκεται στο αν ο ασθενής έχει συμπτώματα χαμηλής τεστοστερόνης και σε τι βαθμό. Η λίστα των συμπτωμάτων περιλαμβάνει χαμηλή λίμπιντο, στυτική δυσλειτουργία, κόπωση, ληθαργικότητα, διαταραχές ύπνου, αδυναμία, απώλεια μυικής μάζας, μειωμένη αντοχή, αλλαγές στη διάθεση, ακόμη και κατάθλιψη.
Σημειώστε ότι εδώ δεν μιλάμε απλά για την ικανότητα να χτίσει κανείς μύες - μιλάμε για κάτι που επηρεάζει ολοκληρωτικά την υγεία, την ενέργεια, και την προσωπική ζωή του ατόμου.
Αν η τεστοστερόνη σας βρίσκεται στα κατώτερα επίπεδα των φυσιολογικών τιμών, έχετε συμπτώματα, και αυτό έχει μειώσει την ποιότητα ζωής σας, αυτό που θα ακούσετε από την πλειοψηφία των ειδικών είναι πως αφού εξεταστούν με προσοχή όλα τα αποτελέσματα των εξετάσεων, με τη βοήθεια του γιατρού σας, θα πάρετε την απόφαση για TRT, όπως και για τη δοσολογία και τη μορφή της θεραπείας (δεν είναι πάντα ενέσιμη, πλέον υπάρχει η επιλογή για τζελ και αυτοκόλλητο).
Από την άλλη, αν ένας άνδρας βρίσκεται στα χαμηλά επίπεδα του φυσιολογικού και δεν έχει συμπτώματα, τότε (πάλι, αποτελεί προσωπική μου άποψη και όχι ιατρική συμβουλή), η TRT δεν είναι απαραίτητη. Ειδικά αν αυτός ο άνδρας ενδιαφέρεται για TRT μόνο και μόνο γιατί μεγαλώνει ηλικιακά ή θέλει να χτίσει μυς.
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, είμαι 52 ετών. Δεν έχω συμπτώματα που θα μπορούσαν να υπονοήσουν χαμηλή τεστοστερόνη, έτσι ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη να κάνω εξετάσεις για να ελέγξω τα επίπεδα. Ξέρω όμως πολλούς τύπους κοντά στην ηλικία μου που ασχολούνται με τα βάρη, οι οποίοι πιστεύουν ότι είναι καλή ιδέα να κάνουν TRT κάποια στιγμή για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και να μπορέσουν να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο μυών με κάθε δεκαετία που περνάει. Οι απόψεις διίστανται πάνω σε αυτό.
Αν είναι κάτι που θα πρέπει να το συνεχίσετε για μια ζωή μόλις το ξεκινήσετε, είναι μία μεγάλη απόφαση που δεν πρέπει να παρθεί ούτε βιαστικά ούτε ελαφρά τη καρδία. Όπως το βλέπω, αν εγώ αισθάνομαι μια χαρά, δεν έχω συμπτώματα, και αν τα πηγαίνω τέλεια με τη διατήρηση ή ακόμη και το χτίσιμο μυών, εφόσον συνεχίζω να προπονούμαι και να τρέφομαι σωστά (πράγμα το οποίο και κάνω), τότε η TRT δεν βρίσκεται καν στο ραντάρ μου. Αν έκανα εξετάσεις και η τεστοστερόνη μου ήταν φυσιολογική αλλά σε πολύ χαμηλά επίπεδα, και εξακολουθούσα να μην έχω συμπτώματα, πάλι θα είχα την ίδια γνώμη. Έχει να κάνει με το πως νιώθω και αποδίδω, όχι με έναν αριθμό.
Πολλοί άνδρες πιστεύουν πως καθώς μεγαλώνουν, θα χρειαστούν αναμφίβολα κάποια στιγμή TRT αλλιώς δεν θα μπορέσουν να χτίσουν μυς και να κάψουν λίπος, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Για παράδειγμα, υπάρχουν χιλιάδες επιτυχημένοι master bodybuilder που όχι μόνο είναι φυσικοί (δεν παίρνουν αναβολικά στεροειδή που απαγορεύονται στους αγώνες, αλλά δεν λαμβάνουν καν θεραπευτικές δόσεις TRT.
Στην πραγματικότητα, το να ανησυχεί κανείς ότι η τεστοστερόνη είναι το μοναδικό στοιχείο που οδηγεί σε αύξηση μυών, είναι κοντόφθαλμο καθώς υπάρχουν πολλαπλοί μηχανισμοί για το χτίσιμο μυικής μάζας, οι οποίοι δεν εξαρτώνται στο παραμικρό από τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Στ? αλήθεια, η σχέση μεταξύ τεστοστερόνης και αύξησης μυικής μάζας δεν είναι τόσο ξεκάθαρη όσο πιστεύουν οι περισσότεροι.
Πριν χρόνια, οι περισσότεροι άνθρωποι πίστευαν ότι αν αύξαιναν την τεστοστερόνη με την κατάλληλη προπόνηση ενδυνάμωσης, θα πετύχαιναν την αύξηση της μυικής μάζας. Αυτό συνέβαινε γιατί υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η προπόνηση ενδυνάμωσης ενισχύει την τεστοστερόνη. Ειδικά, συγκεκριμένες ασκήσεις (όπως είναι οι πολυαρθρικές) ή συγκεκριμένες τεχνικές προπόνησης (μικρότερα διαστήματα ξεκούρασης και επαναλήψεων στο φάσμα της υπερτροφίας από 8 έως 12) προκαλούν σημαντική απότομη αύξηση της ορμόνης.
Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως επειδή αυτή η απότομη αύξηση της ορμόνης κατά τη διάρκεια προπόνησης με βάρη είναι παροδική, δεν έχει σημαντική επίδραση στην αύξηση των μυών. Η προπόνηση με πολυαρθρικές ασκήσεις όπως τα καθίσματα, κωπηλατική με αλτήρες και άρσεις θανάτου είναι αποτελεσματική, όχι γιατί αυξάνει την τεστοστερόνη, αλλά επειδή αυτές οι ασκήσεις επιτρέπουν μεγαλύτερη ένταση φορτίου. Οι παροδικές απότομες αυξήσεις της ορμόνης, δεν σημαίνουν και πολλά. Για να υπάρχει σημαντική επίδραση στην μυική ανάπτυξη, η αυξημένη τεστοστερόνη θα πρέπει να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα.
Ακόμη και τότε, η διατήρηση αυτής της αύξησης εντός των φυσιολογικών τιμών δεν σημαίνει απαραίτητα επιπλέον χτίσιμο μυών. Ακόμη και αν υπάρχει βελτίωση, αυτή θα είναι μικρή. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι αν καταφέρετε να ανεβάσετε την τεστοστερόνη από τα χαμηλά επίπεδα του φυσιολογικού στα μέσα επίπεδα του φάσματος (δηλαδή 350 με 600), αυτό θα ήταν αρκετό για να μεταφραστεί σε κέρδος στην αύξηση μυών. Μπορεί να φαίνεται λογικό να υποθέσει κανείς πως αν ήταν στα υψηλότερα επίπεδα του φυσιολογικου φάσματος, θα μπορούσε να αναπτύξει μυς καλύτερα από κάποιον που θα ήταν στα χαμηλότερα επίπεδα του φυσιολογικού. Ωστόσο, οι τελευταίες μελέτες δείχνουν πως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει πάντα.
Η μεγαλύτερη βελτίωση έχει παρατηρηθεί όταν κάποιος ανεβάζει τα επίπεδα από πολύ χαμηλά (γύρω στα 200 οπότε και πρόκειται για κλινικό υπογοναδισμό) στα μέσα επίπεδα (δηλαδή 500-600). Όμως πρόσφατη έρευνα προτείνει ότι το πόσους μυς χτίζει κανείς έχει να κάνει περισσότερο με το πόσο ευαίσθητο είναι το σώμα του στην ορμόνη. Οι άνδρες που διαθέτουν τους περισσότερους υποδοχείς ανδρογόνων, και όχι τα υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης, είναι εκείνοι που επιτυγχάνουν περισσότερη αύξηση μυικής μάζας όταν σηκώνουν βάρη. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα τους κάνει καλύτερη χρήση της οποιασδήποτε ποσότητας τεστοστερόνης που έχουν από τη φύση τους.
Η άποψη που έχει επικρατήσει σήμερα είναι ότι η τεστοστερόνη έχει επιτρεπτικό ρόλο στην ανάπτυξη μυών, και ότι η αύξηση της τεστοστερόνης εντός του φάσματος των φυσιολογικών τιμών μπορεί να μην επηρεάσει την μυική ανάπτυξη όσο πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Κάποιοι άνδρες πιστεύουν πως χρειάζονται TRT για να είναι σε φόρμα, αλλά στην πραγματικότητα μάλλον το αντίθετο ισχύει.
Αν κάποιος δεν είναι σε φόρμα ή έχει κακές συνήθειες στον τρόπο ζωής του, αυτό που πρέπει να κάνει πρώτα είναι να βελτιώσει την φυσική του κατάσταση όσο μπορεί, να μειώσει τα επίπεδα σωματικού λίπους, να έχει μία «καθαρή» δίαιτα και τρόπο ζωής, και τότε θα βελτιώσει την ορμονική υγεία του και το πως νιώθει, και στο τέλος θα βρεθεί να αναθεωρεί το κατά πόσο χρειάζεται TRT.
Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι το πρόβλημα της χαμηλής τεστοστερόνης συνδέεται άμεσα με το αυξημένο σωματικό λίπος, ειδικά το κοιλιακό λίπος το οποίο αυξάνει τα επίπεδα οιστρογόνων και μειώνει την τεστοστερόνη. Η προσπάθεια για μείωση του σωματικού λίπους και η καλή διατροφή και προπόνηση, μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά. Μία μελέτη προτείνει ότι η μείωση του σωματικού λίπους κατά 10%, αυξάνει την τεστοστερόνη κατά 100 πόντους.
Θυμηθείτε επίσης, ότι κάποιος μπορεί να χάσει υπερβολικό λίπος. Οι μελέτες δείχνουν ότι όταν κάποιος χάνει βάρος υπερβολικά γρήγορα και χάνει πολύ σωματικό λίπος, μειώνει και τα επίπεδα της τεστοστερόνης του. Σε μία μελέτη, τα επίπεδα τεστοστερόνης σε bodybuilders που διαγωνίζονται έπεσαν κατακόρυφα. Ήταν μεν παροδικό, αλλά έκανε εμφανές ότι η extreme δίαιτα και το να γίνεται κανείς «φέτες» για να διαγωνιστεί, προκαλεί χάος στις ορμόνες. Οι άνδρες που έχουν χαμηλά επίπεδα σωματικού λίπους (10% με 13%) αλλά όχι υπερβολικά χαμηλά (όπως 5% με 7%) έχουν καλύτερα επίπεδα τεστοστερόνης.
Επίσης να θυμάστε ότι παρ? όλο που η προπόνηση είναι ωφέλιμη, η υπερβολική προπόνηση έχει αποδειχθεί πως μειώνει τα επίπεδα τεστοστερόνης, οπότε βεβαιωθείτε πως είστε εξοικειωμένοι με όλα τα προειδοποιητικά σημάδια. Εκτός από την προπόνηση με βάρη, η άλλη φυσική (μη-φαρμακευτική) προσέγγιση που μερικοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι θα αυξήσει την τεστοστερόνη σας με φυσικό τρόπο, είναι τα συμπληρώματα διατροφής και η διατροφή. Η βιομηχανία διατροφής, και ειδικά η βιομηχανία συμπληρωμάτων, κάνουν την τεστοστερόνη να φαντάζει ως μια μαγική ορμόνη που θα διορθώσει κάθε πρόβλημα που έχετε. Στη συνέχεια προσπαθούν να σας πουλήσουν προϊόντα που υποτίθεται ότι ανεβάζουν τα επίπεδά σας. Αλλά δεν υπάρχουν συμπληρώματα που αποδεδειγμένα αυξάνουν σημαντικά την τεστοστερόνη. Ολόκληρη αυτή η κατηγορία προϊόντων είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου απάτη.
Εάν έχετε έλλειψη σε σημαντικά θρεπτικά συστατικά όπως ο ψευδάργυρος και η βιταμίνη D, τότε η λήψη συμπληρωμάτων θα μπορούσε να αυξήσει την τεστοστερόνη, αλλά αυτό θα ήταν μια περίπτωση διόρθωσης μιας ανεπάρκειας. Εάν η τεστοστερόνη σας είναι στο φυσιολογικό εύρος, η λήψη αυτών των βιταμινών ή μετάλλων δεν θα την ανεβάσει ακόμη περισσότερο. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση δημοφιλών προϊόντων όπως το συμπλήρωμα tribulus and horny goat weed.
Υπήρξαν δύο μελέτες που πρότειναν ότι η DHEA (dehydroepiandrosterone - δεϋδροεπιανδροστερόνη) μπορούσε να αυξήσει την τεστοστερόνη, αλλά τέσσερις άλλες μελέτες έδειξαν πως δεν υπήρξε κανένα όφελος. Αν υπάρχει κάποιο όφελος στην αύξηση τεστοστερόνης με DHEA, αυτό παρατηρείται μόνο σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας με πολύ χαμηλά επίπεδα. Μία μελέτη πρότεινε ότι το συμπλήρωμα Fenugreek μπορούσε να αυξήσει την τεστοστερόνη, ενώ μία άλλη πως το ίδιο έκανε το συμπλήρωμα από φυτό Ashwagandha, αλλά η αύξηση ήταν τόσο μικρή (15%) που με πολύ δυσκολία θα έλεγε κανείς πως υπάρχει κάποιο όφελος.
Λάβετε υπόψη ότι η παροδική αύξηση της τεστοστερόνης δεν βοηθά την αύξηση της μυικής μάζας, ενώ οι μικρές αυξήσεις εντός φυσιολογικών επιπέδων δεν έχουν σημαντική επίδραση. Αν ένας άνδρας αυξήσει την τεστοστερόνη από το 300, που είναι χαμηλή τιμή στα πλαίσια του φυσιολογικού, σε 500 ή 600, τότε όντως μπορεί να έχει κάποιο όφελος, αλλά αυτό θα σήμαινε διπλάσια αύξηση των επιπέδων τεστοστερόνης (αύξηση 100%). Πολύ λίγες μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα αυξάνουν την τεστοστερόνη, και αυτά που το καταφέρνουν, δίνουν μία αύξηση που είναι συνήθως της τάξης του 10% με 20% και μόνο.
Τα συμπληρώματα συχνά διαφημίζονται ως «εναλλακτικά στεροειδή», αλλά κάθε προσπάθεια να αυξηθεί η τεστοστερόνη με φυσικό τρόπο δεν μπορεί να συγκριθεί με τις ενέσεις που την αυξάνουν πολύ πιο πέρα από τα φυσιολογικά επίπεδα. Σε μία κλασική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό New England Journal of Medicine, μία ομάδα ατόμων που έλαβαν ενέσιμη μορφή τεστοστερόνης και σήκωναν βάρη, αύξησαν τη μυική τους μάζα κατά περισσότερο από 5 κιλά σε δέκα εβδομάδες, ενώ μία άλλη ομάδα που έλαβε τεστοστερόνη αύξησε την μυική μάζα κατά 1.9 κιλά χωρίς καν προπόνηση. Τα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα αυξήθηκαν κατά 600%, υπερβαίνοντας κατά πολύ το φυσιολογικό εύρος.
Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τα συμπληρώματα με τα φάρμακα. Δεν πλησιάζουν καν. Ο λόγος που βλέπετε τόσα πολλά συμπληρώματα «ενισχυτικά τεστοστερόνης» να κατακλύζουν το διαδίκτυο και τα καταστήματα υγιεινής διατροφής είναι γιατί πολλοί άνδρες είναι απελπισμένοι, ψάχνουν την εύκολη λύση, και δεν γνωρίζουν τις τελευταίες έρευνες πάνω στα συμπληρώματα και τις ορμόνες, οπότε αυτά τα προϊόντα συνεχίζουν να διαφημίζονται και να κάνουν τρελές πωλήσεις. Να δεχθούμε ότι κάποιοι άνδρες δεν ψάχνουν την εύκολη λύση, και θα προτιμούσαν να αποφύγουν τα φάρμακα οπότε ειλικρινά ψάχνουν μία φυσική εναλλακτική, και αυτό είναι αξιοθαύμαστο. Αλλά όπως και να έχει, σε κάθε περίπτωση, μην ξοδέψετε τα χρήματά σας.
Εάν θέλετε να πάρετε ένα συμπλήρωμα που έχει αποδεδειγμένα οφέλη για τη δύναμη και τη μυϊκή ενίσχυση για άνδρες (και γυναίκες) όλων των ηλικιών, το μόνο που υποστηρίζεται με αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία είναι η μονοϋδρική κρεατίνη. Η κρεατίνη δεν αυξάνει την τεστοστερόνη, αλλά αν θέλετε οπωσδήποτε να πάρετε ένα συμπλήρωμα για να ενισχύσετε την προπόνηση με αντιστάσεις, ξεκινήστε από εκεί.
Υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1990 και δείχνουν ότι το διαιτητικό λίπος μπορεί να έχει κάποια επίδραση στα επίπεδα τεστοστερόνης. Η μελέτη που αποτελεί συχνά σημείο αναφοράς, διαπίστωσε ότι μια ομάδα ατόμων που το 40% των θερμίδων που κατανάλωνε προερχόταν από λίπος, είχε 13% υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης σε σχέση με την ομάδα που κατανάλωνε μόνο το 18% των θερμίδων από λίπος. Ακούγεται καλό, αλλά όπως ανέφερα παραπάνω όσον αφορά τα συμπληρώματα, το 13% είναι μια τόσο μικρή βελτίωση, που δεν πρόκειται να κάνει ουσιαστική διαφορά στην αύξηση μυικής μάζας, της απώλειας λίπους ή της συνολικής υγείας.
Παραμένει αμφιλεγόμενο μέχρι και σήμερα, το κατά πόσο μπορεί κάποιος να αλλάξει τα επίπεδα τεστοστερόνης τροποποιώντας τη διατροφή του και πειράζοντας τα θρεπτικά μακροστοιχεία που καταναλώνει, ειδικά αν η τεστοστερόνη του είναι ήδη σε φυσιολογικές τιμές και ήδη κάνει μία υγιεινή διατροφή. Οι δίαιτες που υπόσχονται ενίσχυση της τεστοστερόνης, πάντα θα πουλάνε, όπως τα συμπληρώματα, επειδή έχουν έντονη απήχηση, αλλά ο καταναλωτής πρέπει να είναι προσεκτικός.
Μία διατροφή κακής ποιότητας, με υψηλές ποσότητες σακχάρων και κορεσμένου λίπους, έχει συνδεθεί με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, οπότε μία καλύτερη διατροφή μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Η καλή διατροφή και οι καλές συνήθειες στον τρόπο ζωής ενός ατόμου είναι σημαντικές, αλλά οι αλλαγές αυτές αποτελούν λογικές λύσεις για κάθε άνδρα που θέλει να βελτιώσει τη γενικότερη υγεία του σε κάθε ηλικία.
Για παράδειγμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ έχει συνδεθεί με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης. Οι καλές συνήθειες ύπνου είναι επίσης σημαντικές. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της τεστοστερόνης κατά 15%.
Πρόσφατα διάβασα μια μελέτη, γραμμένη από έναν ενδοκρινολόγο που είναι επίσης bodybuilder και ειδικός στη διατροφή, σχετικά με έναν ασθενή που ήρθε στο ιατρείο του με επίπεδο τεστοστερόνης 268 (σίγουρα χαμηλό).
Αντί να συνταγογραφήσει κατευθείαν τεστοστερόνη, πρώτα πρότεινε αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως καλύτερες συνήθειες ύπνου (ο ασθενής είχε υπνική άπνοια), προπόνηση με βάρη αρκετές φορές την εβδομάδα, και αλλαγές στη διατροφή όπως τακτικά γεύματα, περισσότερη πρωτεΐνη, λίγο περισσότερο καλό λίπος και πολλά περισσότερα λαχανικά. Ο ασθενής επέστρεψε μετά από έναν μήνα, 4 κιλά ελαφρύτερος, με πολύ καλύτερη διάθεση, και οι εξετάσεις του έδειξαν την τεστοστερόνη στο 390.
Χωρίς τίποτα άλλο εκτός από αλλαγές στον τρόπο ζωής, αυτός ο άντρας αύξησε την τεστοστερόνη του κατά 45% - όχι ασήμαντη βελτίωση. Αυτό είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του γιατί η απώλεια λίπους και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι συνήθως το καλύτερο μέρος για να ξεκινήσετε και, στη συνέχεια, μπορείτε να επανεξετάσετε την αναγκαιότητα της TRT αργότερα, αφού δείτε πόσο μπορείτε να βελτιωθείτε με φυσικό τρόπο.
Και πάλι, δεν είμαι γιατρός, δεν παρέχω ιατρικές συμβουλές, και δεν μπορώ καν να συνταγογραφήσω διατροφικές αλλαγές για άτομα με χαμηλή τεστοστερόνη, πόσο μάλλον να κάνω συστάσεις για TRT / φάρμακα.
Κάντε τη δική σας έρευνα, συμβουλευτείτε έναν γιατρό και επιλέξτε το γιατρό σας προσεκτικά. Καταλαβαίνω ότι εδώ δεν σας παρήχα μια οριστική απάντηση, ναι ή όχι, ή οποιαδήποτε συνταγογραφική συμβουλή. Αυτό το άρθρο ήταν μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς.
Ελπίζω όμως να ήταν χρήσιμο.
Tom
----
Επιστημονικές Αναφορές (22)
Allen NE, Nutr Res Rev, The effects of diet on circulating sex hormone levels in men, 13(2):159-84. 2000. [Pubmed]
Bhasin S et al, The effects of supraphysiologic doses of testosterone on muscle size and strength in normal men, N Engl J Med, 4;335(1):1-7. 1996. [Pubmed]
Bhasin S et al, Testosterone dose-response relationships in healthy young men, Am J Physiol Endocrinol Metab, 281(6):E1172-81. 2001. [Pubmed]
Corona G et al, Body weight loss reverts obesity-associated hypogonadotropic hypogonadism: a systematic review and meta-analysis, Eur J Endocrin, 168(6):829-43. [ Pubmed]
Dorgan J et al, Effects of dietary fat and fiber on plasma and urine androgens and estrogens in men: a controlled feeding study, Am J Clin Nutr, 64(6):850-5. 1996. Pubmed]
Fry A, Acute testosterone and cortisol responses to high power resistance exercise, Fiziol Cheloveka, 36(4):102-6. 2010 [ Pubmed]
Fry A et al, Pituitary-adrenal-gonadal responses to high-intensity resistance exercise overtraining, Journal of applied physiology, 85 (6):2352-9. 1998. [ Pubmed]
Kraemer W, Ratamess N, Hormonal responses and adaptations to resistance exercise and training, Sports Med, 35(4):339-61. 2005. [ Pubmed]
Lawrence, K, et al, Approaches to male hypogonadism in primary care, Nurse Practitioner, 42(2): 32-37, 2017. [ Pubmed]
Leproult R et al, , K, et al, Effect of 1 Week of Sleep Restriction on Testosterone Levels in Young Healthy Men, Journal of the American Medical Association, 305(21): 2173-2174, 2015. [ Pubmed]
Mendelson J, et al, R et al, , K, et al, Effects of alcohol on plasma testosterone and luteinizing hormone levels, Alcohol Clin Exp Res, 2(3)_:255-258, 1978. [ Pubmed]
Morton R et al, Muscle Androgen Receptor Content but Not Systemic Hormones Is Associated With Resistance Training-Induced Skeletal Muscle Hypertrophy in Healthy, Young Men, Front Physiol, 9:1373, 2018. [ Pubmed]
Prasad A, et al R et al, Zinc status and serum testosterone levels of healthy adults, Nutrition, 12(5):344-8, 1996. [ Pubmed]
Sato K et al, Serum sex ******** and steroidogenesis-related enzyme expression in skeletal muscle during experimental weight gain in men, Diabetes Metabolism, 40(6):439-44, 2014. [ Pubmed]
Shoskes J et al, Pharmacology of testosterone replacement therapy preparationsTransl Androl Urol, 5(6): 834--843. 2016. [ Pubmed]
Travison T, et al, R et al, Harmonized Reference Ranges for Circulating Testosterone Levels in Men of Four Cohort Studies in the United States and Europe, J Clin Endocrinol Metab, 102(4): 1161-1173, 2017 [ Pubmed]
Volek J, Kraemer W, et al, Testosterone and cortisol in relationship to dietary nutrients and resistance exercise. J Appl Physiol. 1997 Jan;82(1):49-54. [ Pubmed]
Wallace et al, Med Sci Sports Exerc, Effects of dehydroepiandrosterone vs androstenedione supplementation in men, (12):1788-92. 1999. [ Pubmed]
Walther A et al, Testosterone and Dehydroepiandrosterone Treatment in Ageing Men: Are We All Set?, World J Mens Health. 2020 Apr; 38(2): 178--190. [ Pubmed]
Wehr E et al, Association of vitamin D status with serum androgen levels in men, Clin Endocrinol, 73(2):243-8. 2010. [ Pubmed]
West D, Phllips S, Associations of exercise-induced hormone profiles and gains in strength and hypertrophy in a large cohort after weight training, J Appl Physiol, 112(7):2693-702.2012.[ Pubmed]
West D, Elevations in ostensibly anabolic hormones with resistance exercise enhance neither training-induced muscle hypertrophy nor strength of the elbow flexors J Appl Physiol, 108(1):60-67, 2010. [ Pubmed]
Bookmarks