Κετογονική Δίαιτα: Ψέματα Και Μύθοι
Από τον Tom Venuto, συγγραφέα του βιβλίου Flexible Meal Planning και Burn The Fat, Feed The Muscle.
Πριν ξεκινήσουμε, επιτρέψτε μου να δηλώσω ξεκάθαρα τη θέση μου: Δεν πιστεύω ότι η κετογονική δίαιτα με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά (γνωστή και ως keto) είναι το σωστό πλάνο απώλειας λίπους για τους περισσότερους ανθρώπους. Ειδικά όχι ως πρώτη επιλογή ή ως το σωστό μέρος για να ξεκινήσετε.
Γιατί όχι; Γιατί η δίαιτα keto είναι μια περιοριστική διατροφή που αφαιρεί μια ολόκληρη ομάδα τροφίμων και μερικές φορές λανθασμένα δαιμονοποιεί αυτή την ομάδα τροφίμων - τους υδατάνθρακες. Η δίαιτα μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια σε ψυχολογικό επίπεδο, οδηγώντας σε έναν παράλογο φόβο για το φαγητό, ενώ μπορεί να είναι επιζήμια και σωματικά εάν ακολουθηθεί χωρίς σχεδιασμό. Επίσης, ένα συντριπτικό πλήθος επιστημονικών στοιχείων καταδεικνύει ότι η δίαιτα keto δεν υπερτερεί άλλων διατροφών σε βάθος χρόνου.
Ωστόσο, σκοπός αυτού του κειμένου δεν είναι να απορρίψω ολοσχερώς την keto. Είμαι εδώ για να ξεκαθαρίσω συγκεκριμένα ψεύδη και μύθους γύρω από την κετογονική δίαιτα. Υπάρχει όντως κετογονική δίαιτα που υποστηρίζεται επιστημονικά. Υπάρχουν όντως άνθρωποι που είναι καλά ενημερωμένοι και ακολουθούν την κετογονική διατροφή για συγκεκριμένους λόγους που είναι απολύτως λογικοί. Υπάρχουν όντως άνθρωποι που έχουν πετύχει τους στόχους τους με την keto, και έχουν πετύχει ακόμη και διατήρηση του βάρους τους. Οι κετογονικές δίαιτες λειτουργούν, δεν είναι απαραίτητα επιβλαβείς, και δεν υποστηρίζω πως είναι λάθος αν κάποιος επιθυμεί να δοκιμάσει την keto ή ακόμη υποστηρίζει το όλο σκεπτικό με ενθουσιασμό.
Αυτό που είναι λάθος είναι το πως πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να παρουσιάζουν με διαστρεβλωμένο τρόπο την κετογονική δίαιτα, ειδικά τους λόγους για τους οποίους λειτουργεί, το πόσο καλά λειτουργεί σε σχέση με άλλες δίαιτες, και ποια είναι τα πιθανά μειονεκτήματα. Μύθοι σχετικά με την keto και τους υδατάνθρακες συνεχίζουν να διαδίδονται από τους υποστηρικτές της keto, συμπεριλαμβανομένων γιατρών, διατροφολόγων, φανατικών θαυμαστών, της «βιομηχανίας της δίαιτας», των μέσων μαζικής ενημέρωσης, και φυσικά των κοινωνικών δικτύων.
Όταν ένας διάσημος influencer ακολουθεί τη μόδα και δοκιμάζει τη δίαιτα keto και την εκθειάζει, το ψέμα μονομιάς ταξιδεύει άμεσα σε εκατομμύρια ανθρώπους. Μπορούν να διαδώσουν το ψέμα με ένα κλικ ή μία αναδημοσίευση, με ένα retweet ή κοινή χρήση μιας εικόνας. Η παραπληροφόρηση είναι τόσο ευρέως διαδεδομένη, που είναι σχεδόν αδύνατο να την αποφύγει κανείς. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που γράφω το παρόν κείμενο. Κάποιος πρέπει να κάνει αντίλογο. Ελπίζω ότι οι εύστροφοι αναγνώστες θα μοιραστούν την αλήθεια, και όχι τα επιβλαβή ψέματα.
Αυτό εδώ το μήνυμα είναι από πραγματικό ενδιαφέρον από καρδιάς, γιατί δεν θέλω να βλέπω να χάνετε τον χρόνο σας και να παραπλανάστε ακολουθώντας μία δίαιτα που δεν είναι σωστή για εσάς. Δεν θέλω να σας δω να μπερδεύεστε και να παραπλανείστε σχετικά με τους λόγους που μια δίαιτα λειτουργεί. Και σίγουρα δεν θέλω να σας δω να βλάπτετε την υγείας σας.
Η ανησυχία μου δεν τελειώνει στην keto. Συνεχώς κυκλοφορούν καινούργιες δίαιτες, και αν πιστέψει κανείς τις λάθος πεποιθήσεις για το πως λειτουργούν οι δίαιτες απώλειας βάρους, θα οδηγηθεί εύκολα ξανά και ξανά στο μέλλον σε ακόμα ένα κυνηγητό του πολυπόθητου αποτελέσματος χωρίς νόημα. Το έχω δει να συμβαίνει για χρόνια, συνεχίζει να συμβαίνει και σήμερα.
Πρόσφατα, ένας νεαρός δημοσίευσε στη Facebook σελίδα του Burn the Fat Feed the Muscle. Εξέφρασε αγανάκτηση που δεν μπορούσε να χάσει λίπος και να αποκτήσει το σώμα που ήθελε και ζητούσε συμβουλές. Ήταν απογοητευμένος για το λίπος στο στομάχι του και το στήθος του («man boobs») και το λεγόμενο «σώμα μπαμπά» ("dad bod"). Τότε, ένας άλλος άνδρας εμφανίστηκε και έγραψε τρεις λέξεις: «Δοκίμαστε την keto».
Έτσι ξεκίνησε ένας διάλογος μεταξύ των δύο. Πολύ γρήγορα, οι δημοσιεύσεις του υποστηρικτή της keto κατέληξαν σε μία άβυσσο ανακρίβειας και ανοησίας. Κι όμως, ο νεαρός που ήθελε βοήθεια για την απώλεια λίπους, φάνηκε να ενδιαφέρεται και έκανε περισσότερες ερωτήσεις. Μετά από λίγο, ο υποστηρικτής της keto μοιράστηκε το πως κατάφερε να χάσει 36 κιλά και άρχισε να δημοσιεύει λινκ για πηγές πληροφοριών σχετικά με την keto, προγράμματα και γκουρού της συγκεκριμένης διατροφής. «Δες αυτό το βίντεο στο Youtube», «Δες τη φωτογραφία αυτού του τύπου» κλπ.
Δεν χρειάστηκε πολλή ώρα, προτού τα ενημερωμένα μέλη της ομάδας μας να επέμβουν και να προσπαθήσουν να αποκαλύψουν όλες τις ανακρίβειες. (Για να μην σχολιάσουμε πως έπρεπε να επιπλήξουν τον επισκέπτη για τους κακούς του τρόπους να κηρύττει την keto σε ένα γκρουπ που δεν είναι για την keto). Κάποιοι από τους ισχυρισμούς του τύπου ήταν απλά απίστευτοι. Το αποκορύφωμα ήταν όταν επέμεινε πως παρ' όλο που ο αριθμός θερμίδων για συντήρηση του βάρους του ήταν 2000, εκείνος έχασε βάρος καταναλώνοντας 3000 θερμίδες την ημέρα (50% πλεόνασμα) γιατί ήταν σε κέτωση. Εκεί αναγκάστηκα να επέμβω.
Είπα, «Δεν είμαστε ομάδα keto, αλλά η συζήτηση περί keto επιτρέπεται. Ακόμη και η διαφωνία επιτρέπεται αρκεί να γίνεται με πολιτισμένο τρόπο και να είναι εποικοδομητική. Αυτό που δεν επιτρέπεται είναι να προπαγανδίζει κανείς τη ρητορική περί χαμηλών υδατανθράκων χωρίς να έχει ούτε μία επιστημονική απόδειξη. Δεν θα επιτρέψω να υπάρχει αυτό στην ομάδα μας χωρίς να υπάρξει ο ανάλογος αντίλογος». Δεν υπήρξε διάλογος. Δεν υπήρξε debate όπως είχα κάνει με άλλους στο παρελθόν. Αλλά δεν μετακινήθηκε από τη θέση του.
Νιώθω πως πολλοί άνθρωποι που είναι ενθουσιασμένοι με την keto πιστεύουν πραγματικά αυτά που λένε, καθώς παπαγαλίζουν τα περί χαμηλών υδατανθράκων ενώ στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσαν να είναι περισσότερο λάθος. Αυτός είναι κι ένας λόγος που δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω τη λέξη «ψέματα» στον τίτλο του άρθρου. Δεν θέλω να αποκαλέσω κανέναν ψεύτη, απλά θα πω πως οι άνθρωποι επενδύουν συναισθηματικά σε μία ιδέα, και ενώ μπορεί να είναι θύματα παραπληροφόρησης, δεν το συνειδητοποιούν. Πίστευε στ' αλήθεια ότι υπάρχει κάτι το μαγικό στη κετογονική δίαιτα που σου επιτρέπει να τρως απεριόριστες ποσότητες, αρκεί οι υδατάνθρακες να είναι μετρημένοι. Έτσι προωθείται ευρέως η συγκεκριμένη δίαιτα.
Ας πούμε όμως τα πράγματα με το όνομά τους. Αν εξετάσω ξεχωριστά τέτοιους ισχυρισμούς, χωρίς να λάβω υπόψη το ποιος τους διαδίδει, δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα να μιλήσω για απροκάλυπτα ψέματα, καθώς δεν τεκμηριώνονται επιστημονικά. Κάποιες πληροφορίες που διαδίδονται από τους υποστηρικτές της δίαιτας με χαμηλούς υδατάνθρακες, είναι παραλογισμοί! Κανείς δεν χάνει σωματικό λίπος καταναλώνοντας πλεόνασμα θερμίδων, πόσο μάλλον αν το πλεόνασμα αυτό είναι της τάξης των 1000 θερμίδων!
Αυτό είναι απλά ένα από τα δεκάδες ψέματα σχετικά με την keto, τα οποία θα ξεκαθαρίσουμε εδώ. Όταν ένα άτομο μαθαίνει την αλήθεια, αμέσως το ενδιαφέρον του για την keto χάνεται γιατί απλά διαπιστώνει πως δεν πρόκειται για κάτι το ιδιαίτερο. Κατανοούν ότι μπορούν να έχουν τα ίδια αποτελέσματα με μία πιο ισορροπημένη, πιο βιώσιμη δίαιτα, δίχως απαγορευμένες ομάδες τρόφίμων.
Βλέποντας αυτά τα ψεύδη να αποκαλύπτονται, θα βρεθείτε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να έχετε την κριτική σκέψη να επεξεργαστείτε κάθε ισχυρισμό σχετικά με τις δίαιτες και την απώλεια βάρους. Όταν θα εμφανιστεί η επόμενη μόδα στο προσκήνιο, θα δείτε τους παραλληλισμούς και δεν θα παραπλανηθείτε από ψευδείς ισχυρισμούς. Ή μπορεί να αποφασίσετε να δοκιμάσετε μία καινούργια διατροφική προσέγγιση. Δεν είναι κακό να πειραματίζεστε. Αλλά αν λειτουργήσει, έχοντας πλέον γνώση πάνω στο αντικείμενο, θα ξέρετε τους λόγους γιατί λειτούργησε.
Θα ξέρετε ότι η απώλεια βάρους επετεύχθει γιατί η δίαιτα, σας βοήθησε να δημιουργήσετε και να διατηρήσετε θερμιδικό έλλειμμα.
Οπότε τώρα επιτρέψτε μου να ξεσκεπάσω και να αποκαλύψω έξι από τα πιο επικίνδυνα και επιβλαβή ψέματα γύρω από τις δίαιτες keto και τους μύθους που τα περιβάλλουν.
1. Μπορείς να χάσεις λίπος με θερμιδικό πλεόνασμα γιατί είσαι σε κέτωση.
Ο άνθρωπος που προωθούσε την keto στη σελίδα μας έκανε λάθος. Δεν μπορείτε να χάσετε λίπος με πλεόνασμα θερμίδων. Δεν έχει σημασία αν βρίσκεστε σε μεταβολική κατάσταση κέτωσης. Δεν έχει σημασία αν καταναλώνετε μηδέν υδατάνθρακες. Εάν δεν τρώτε τίποτα άλλο εκτός από λίπος και πρωτεΐνες και εξακολουθείτε να βρίσκεστε σε πλεόνασμα θερμίδων, θα βάλετε λίπος. Έτσι λειτουργεί το ενεργειακό ισοζύγιο στο ανθρώπινο σώμα.
Η διατήρηση θερμιδικού ελλείμματος σε βάθος χρόνου μπορεί να είναι πιο περίπλοκη από τον απλό υπολογισμό «είναι οι θερμίδες που καταναλώνεις έναντι των θερμίδων που καις», ή «φάε λιγότερο από ό,τι καις για να χάσεις λίπος». Αυτό συμβαίνει γιατί ο αριθμός των θερμίδων που καις μπορεί να αλλάξει. Το σωματικό βάρος μπορεί να αλλάξει. Ο μεταβολισμός μπορεί να αλλάξει. Αλλά οι κανόνες του ενεργειακού ισοζυγίου δεν αλλάζουν, όπως ακριβώς δεν μπορεί να αλλάξει ο νόμος της βαρύτητας.
2. Οι υδατάνθρακες είναι υπεύθυνοι για την αύξηση λίπους και παχυσαρκίας, όχι οι πλεονάζουσες θερμίδες.
Πολλοί που εκπροσωπούν τις δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, συμπεριλαμβανομένων συγγραφέων και ιατρών, παρουσιάζουν τους υδατάνθρακες ως την πηγή του κακού. Κάποιοι από αυτούς υποστηρίζουν πως οι υδατάνθρακες παχαίνουν και πρέπει να αποφεύγονται, ενώ πηγαίνουν και ένα βήμα πιο πέρα, λέγοντας ότι οι υπερβολικές θερμίδες δεν είναι λόγος αύξησης του λίπους. Κατηγορούν εξολοκλήρου τους υδατάνθρακες και την συνεπακόλουθη ορμονική απόκριση σε αυτούς.
Φυσικά, είναι αλήθεια πως αν καταναλώνετε τόσους πολλούς υδατάνθρακες ώστε να βρίσκεστε σε θερμιδικό πλεόνασμα, θα αυξήσετε το λίπος σας. Και είναι αλήθεια πως αυτό είναι ακόμα πιθανότερο να συμβεί αν οι υδατάνθρακες που καταναλώνετε είναι επεξεργασμένοι, ειδικά τα σάκχαρα. Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες συμβάλλουν αδιαμφισβήτητα στην επιδημία παχυσαρκίας. Αλλά ακόμη και αν ένας υπέρμαχος της διατροφής με χαμηλούς υδατάνθρακες δεν αρνείται ότι το θερμιδικό πλεόνασμα προκαλεί αύξηση λίπους, και πάλι θα είναι λάθος αν ρίξει όλη την ευθύνη του θερμιδικού πλεονάσματος αποκλειστικά στους υδατάνθρακες.
Είναι αποδεδειγμένο, ότι ο συνδυασμός ζάχαρης και λίπους, ειδικά όταν προστίθεται αλάτι και άλλα τεχνητά ενισχυτικά γεύσης, κάνει το φαγητό γευστικό υπέρ του δέοντος. Αν θέλουμε να ρίξουμε την ευθύνη για το θερμιδικό πλεόνασμα κάπου, θα πρέπει να δείξουμε με το δάχτυλο το υπερβολικά επεξεργασμένο, υπεργευστικό φαγητό, και όχι ένα μακροθρεπτικό συστατικό από μόνο του.
3. Η αύξηση λίπους είναι ορμονικό θέμα, και ένοχη είναι η ινσουλίνη, καθώς οδηγεί σε αποθήκευση του λίπους.
Τόσο οι έρευνες όσο και η απλή παρατήρηση δείχνουν πως η δίαιτα keto λειτουργεί αν την ακολουθήσεις πιστά. Δεν λέμε ότι η keto δεν λειτουργεί. Η διαφωνία έγκειται στο γιατί λειτουργεί. Υπάρχουν δυο πλευρές με αντικρουόμενες υποθέσεις:
Η μία πλευρά υποστηρίζει το μοντέλο (calories in, calories out = "CICO"), θερμίδες που καταναλώνονται έναντι των θερμίδων που καίγονται. Αυτή είναι η επικρατούσα πεποίθηση που υποστηρίζει ότι απαιτείται έλλειμμα θερμίδων για την απώλεια λίπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να μετράτε θερμίδες ή να παρακολουθείτε τα μακροθρεπτικά συστατικά για να χάσετε βάρος. Αυτό σημαίνει ότι είτε μετράτε θερμίδες και έχετε έλλειμμα είτε δεν μετράτε θερμίδες και έχετε έλλειμμα, είτε έτσι είτε αλλιώς, το τελικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Χάνετε βάρος.
Η επιστήμη υποστηρίζει το μοντέλο CICO με τέτοια σιγουριά, που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι αυτό αμφισβητείται ποτέ.
Η άλλη πλευρά, υποστηρίζει την υπόθεση των ορμονών: δηλαδή το μοντέλο που υποστηρίζει πως για την παχυσαρκία ευθύνονται υδατάνθρακες και ινσουλίνη (carbohydrate-insulin model = "CIM"). Αυτή είναι μία πεποίθηση που συμμερίζονται πολλοί υποστηρικτές της δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων, η οποία υποστηρίζει πως οι υδατάνθρακες διεγείρουν την ινσουλίνη, η ινσουλίνη προωθεί την αποθήκευση λίπους και εμποδίζει την απελευθέρωση του λίπους από τα λιποκύτταρα.
Διαδικαστικά, είναι ακριβές να πούμε ότι η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη αποθήκευσης και τα υψηλά επίπεδά της εμποδίζουν την απελευθέρωση λίπους στην κυκλοφορία του αίματος. Η ινσουλίνη είναι πράγματι μια ορμόνη που είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά του λίπους στα λιποκύτταρα, αλλά αυτό εκδηλώνεται ως αύξηση βάρους μόνο εάν έχετε θερμιδικό πλεόνασμα. Εάν είστε σε έλλειμμα για την ημέρα, θα έχετε καθαρή απώλεια λίπους για την ημέρα, ανεξάρτητα από τυχόν αιχμές έκκρισης ινσουλίνης μετά τα γεύματα και ανεξάρτητα από το πόσο υψηλό είναι το ποσοστό των θερμίδων από υδατάνθρακες.
Παρεμπιπτόντως, η ινσουλίνη είναι επίσης η ορμόνη που μεταφέρει τα αμινοξέα στα μυϊκά κύτταρα για να αναπτύσσονται. Δεν είναι μια κακή ορμόνη, όπως οι υδατάνθρακες δεν είναι κακό μακροθρεπτικό συστατικό. Οι έρευνες απλά δεν υποστηρίζουν το μοντέλο υδατανθράκων-ινσουλίνης.
4. Στη δίαιτα keto μπορείς να φας όσο θέλεις και πάλι να χάσεις βάρος.
Αν είστε σε θερμιδικό πλεόνασμα, θα αυξήσετε το βάρος σας. Μέρος αυτής της σωματικής μάζας μπορεί να είναι μυϊκή αν κάνετε προπόνηση ενδυνάμωσης με προοδευτική υπερφόρτωση, αλλά η υπερβολική ενέργεια πέρα από αυτή που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη των μυών (πλεόνασμα θερμίδων) είναι αυτή που οδηγεί στην αποθήκευση λίπους.
Η υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων θα σας φέρει σε θερμιδικό πλεόνασμα, αλλά το ίδιο θα κάνει και η υπερβολική κατανάλωση λίπους. Είναι λιγότερο πιθανό να κάνετε υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης αλλά ακόμη και η υπερβολική πρωτεΐνη θα μετατραπεί σε λίπος. Υπερβολική ποσότητα από οποιοδήποτε τρόφιμο, ακόμη και αν αυτό είναι το πιο υγιεινό superfood, παλι θα μετατραπεί σε λίπος. Έτσι λειτουργεί το πράγμα. Οι τροφές δεν μετατρέπονται σε λίπος. Οι υπερβολικές θερμίδες μετατρέπονται σε λίπος.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει ένα ψήγμα αλήθειας σε αυτήν την ιδέα του «φάτε όσο θέλετε». Τι θα γινόταν αν ακολουθούσατε μια συγκεκριμένη δίαιτα και τρώγατε όσο θέλατε αλλά λόγω του είδους των τροφών που επιλέγατε, αισθανόσασταν χορτάτοι και ικανοποιημένοι, και παρόλα αυτά ήσασταν σε θερμιδικό έλλειμμα; Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση, γιατί αν ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάζετε μια δίαιτα θα μπορούσε να μειώσει την πείνα σας ή ακόμα και να αυξήσει τον κορεσμό για οποιονδήποτε λόγο, είτε πρόκειται για υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, έλεγχο των ορμονών της πείνας ή διατήρηση σε κατάσταση κέτωσης, τότε ένα άτομο που λέει ότι έφαγε όσο ήθελε, περιγράφει όντως με ειλικρίνεια την εμπειρία του.
Το πρόβλημα εδώ είναι η ασάφεια μιας τέτοιας δήλωσης. Οι υποστηρικτές της keto χρησιμοποιούν το επιχείρημα «τρώω όσο θέλω», υπονοώντας ότι οι θερμίδες δεν μετράνε αν είσαι σε κατάσταση κέτωσης. Ισχυρίζονται πως μπορείς να φας στην κυριολεξία όσο θέλεις, όσες θερμίδες παραπάνω θέλεις, και παρ' όλα αυτά να χάσεις λίπος. Εκεί ακριβώς εντοπίζεται το ψέμα.
Οι δίαιτες keto μπορεί όντως να βοηθήσουν στον έλεγχο της πείνας. Αυτός μπορεί και να είναι ο πραγματικός μηχανισμός που εξηγεί γιατί για κάποιους ανθρώπους η keto λειτουργεί. Αν μία δίαιτα βοηθά στον έλεγχο της πείνας, τότε είναι πιθανότερο για κάποιον να πει «έτρωγα όσο ήθελα και όμως έχασα βάρος». Αυτό συνέβη γιατί ήταν σε θερμιδικό έλλειμμα και δεν πεινούσε, όχι γιατί ήταν σε θερμιδικό πλεόνασμα και έχανε βάρος ούτως ή άλλως.
5. Η κετογενική δίαιτα υπερτερεί των άλλων διαιτών.
Παρά τους επίμονους ισχυρισμούς υπεροχής από τους υποστηρικτές της κετογονικής δίαιτας, ένας τεράστιος όγκος ερευνών δείχνει ότι οι κετογονικές δίαιτες λειτουργούν, αλλά δεν είναι πιο αποτελεσματικές από οποιαδήποτε άλλη δίαιτα.
Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων είναι πιο αποτελεσματικές, και οι υποστηρικτές των διαιτών χαμηλών υδατανθράκων συχνά τις επιλέγουν επιλεκτικά ως «απόδειξη» ότι ο τρόπος τους είναι ο καλύτερος. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότερες από αυτές τις μελέτες ήταν βραχυπρόθεσμες. Δεν είναι ασυνήθιστο να βλέπουμε μεγαλύτερη απώλεια βάρους τις πρώτες εβδομάδες με δίαιτα keto. Αλλά αυτό οφείλεται στην απώλεια βάρους νερού και γλυκογόνου, όχι σε μεγαλύτερη απώλεια λίπους. Τα αποτελέσματα εξισορροπούνται σε μελέτες μεγαλύτερης διάρκειας.
Επίσης, πολλές μελέτες που κατέδειξαν ότι οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων υπερέχουν, δεν πραγματοποιήθηκαν με σωστό έλεγχο. Για να επιβεβαιώνεται η πραγματική πρόσληψη θερμίδων, η πρόσληψη τροφής των υποκειμένων της μελέτης θα πρέπει να γίνεται σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Δεν είναι δυνατόν να καταγράφουν μόνοι τους με ακρίβεια τις θερμίδες που έλαβαν.
Επιπλέον, για μια δίκαιη σύγκριση, η μελέτη πρέπει να γίνει έτσι ώστε οι θερμίδες και η πρωτεΐνη να διατηρούνται σταθερές και η μόνη μεταβλητή που θα ελέγχεται να είναι οι διαφορετικές ποσότητες υδατανθράκων και λίπους. Σε όλες τις μελέτες που το κάνουν αυτό, (σταθερές θερμίδες και πρωτεΐνες), τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα της δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων εξαφανίζονται και τόσο οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων όσο και οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες οδηγούν σε παρόμοια αποτελέσματα. Αυτό αποκαλύπτει ότι η επαρκής πρωτεΐνη ήταν αυτή που βοήθησε στην απώλεια βάρους και όχι η αφαίρεση υδατανθράκων.
Από τη σκοπιά της απώλειας βάρους, δεν υπάρχει κάνενα «μεταβολικό πλεονέκτημα» στις δίαιτες keto - είναι απλά ένας τρόπος για να περιοριστούν οι θερμίδες. Αν υπάρχει κάποιο μικρό πλεονέκτημα, αυτό προκύπτει από την αύξηση της πρωτεΐνης και όχι από τους χαμηλότερους υδατάνθρακες.
6. Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και κορεσμένα λίπη είναι ακίνδυνες.
Οι υποστηρικτές της keto συχνά υποστηρίζουν πως όχι μόνο είχαν επιτυχημένη απώλεια βάρους, αλλά γενική βελτίωση της υγείας τους. Θα μπορούσε μία δίαιτα keto με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος να είναι υγιεινή; Αυτό αποτελεί ακόμη πεδίο διαφωνιών και μελέτης για πολλούς λόγους. Ένα ερώτημα είναι, πόσα από αυτά τα οφέλη στην υγεία προήλθαν από τις τροφές και τα μακροθρεπτικά συστατικά που καταναλώθηκαν και πόσα από την απώλεια βάρους; Όταν χάνουμε βάρος, η υγεία μας συνήθως βελτιώνεται, ανεξάρτητα από το ποια δίαιτα χρησιμοποιήσαμε για να πετύχουμε την απώλεια βάρους.
Ακόμη κι αν το ξεδιαλύναμε αυτό, θα παρέμενε ένα δύσκολο ερώτημα προς απάντηση γιατί είναι τόσες οι μεταβλητές που επηρεάζουν την υγεία μας όταν κάνουμε keto, όπως ποιες τροφές τρώμε, πόσο επεξεργασμένες είναι οι τροφές, ποια είδη λίπους καταναλώνουμε, πόσο από αυτό το λίπος είναι κορεσμένο, τι είδους κορεσμένο λίπος είναι, τι είδους άσκηση κάνουμε και πως είναι ο γενικότερος τρόπος ζωής μας (ύπνος, άγχος, αλκοόλ, κάπνισμα κ.ο.κ.) Πολύ σημαντικός παράγοντας είναι και η γενετική προδιάθεση.
Αυτή η ερώτηση θα ήταν καλύτερα να απαντηθεί από τον ίδιο τον γιατρό σας αφού κάνετε μία εξέταση αίματος. Παραδόξως, δεδομένου του φόβου πολλών ανθρώπων για το διατροφικό λίπος, κάποιοι άνθρωποι παρακολουθούν τα λιπίδια του αίματός τους στην keto και στην πραγματικότητα βλέπουν βελτιώση, ιδιαίτερα στα τριγλυκερίδια.
Αλλά από την άλλη, έχω ακούσει αμέτρητες περιπτώσεις κατευθείαν από το στόμα γιατρών αλλά και από άτομα που ακολούθησαν keto, ότι ως δίαιτα είχε πολύ αρνητική επίδραση στα λιπίδια του αίματος. Συγκεκριμένα, συχνά αυξάνει την χοληστερόλη LDL, και η υψηλή LDL αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Όταν επέστρεψαν σε μια πιο φυσιολογική ισορροπημένη διατροφή με μακροθρεπτικά συστατικά, η χοληστερόλη στο αίμα τους επέστρεψε σε υγιή επίπεδα, οπότε δεν υπήρχε αμφιβολία για την αιτία της αύξησης.
Αυτό που είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό είναι ότι όταν ένα άτομο ακολουθεί δίαιτα keto, πολλές φορές δεν παρακολουθεί καν την πορεία της υγείας του με αιματολογικές εξετάσεις, επειδή έχει πειστεί από τα δόγματα περί χαμηλών υδατανθράκων ότι η κατανάλωση μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είναι ωφέλιμη και ότι η δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι βλαβερή. Δεν είναι καθόλου τόσο απλό.
Η υγιεινή διατροφή δεν έχει να κάνει μόνο με τα μακροθρεπτικά συστατικά. Η ποιότητα της τροφής έχει πολλή μεγάλη σημασία. Η ποιότητα των υδατανθράκων έχει επίσης πολλή μεγάλη σημασία. Η λέξη «υδατάνθρακες» μπορεί να αναφέρεται σε επεξεργασμένα σάκχαρα ή σε φρούτα, λαχανικά και ολικής άλεσης σιτηρά. Είναι γελοίο να τα βάζουμε όλα στο ίδιο τσουβάλι και να θεωρούμε πως έχουν την ίδια επίδραση πάνω στην υγεία μας.
Από ορισμένα μέρη της κοινότητας keto, η κατανάλωση λιπαρών κομματιών κόκκινου κρέατος, μπέικον, βουτύρου, λαδιού καρύδας, τυριών με πλήρη λιπαρά και ούτω καθεξής σε τεράστιες ποσότητες εξυμνείται, και όμως αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ άστοχο, ειδικά για άτομα με ορισμένη γενετική προδιάθεση. Θα μπορούσε να είναι εντελώς απερίσκεπτο ειδικά αν δεν υπάρχει αιματολογική παρακολούθηση. Μια δίαιτα keto μπορεί πιθανώς να σχεδιαστεί έτσι ώστε να υποστηρίζει την υγεία, αλλά δυστυχώς δεν εφαρμόζεται πάντα με τέτοιο τρόπο.
Τελευταίες σκέψεις.
Υπάρχει ένας διατροφολόγος που παρακολουθώ μερικές φορές, ο οποίος κάνει διαλέξεις σε όλο τον κόσμο. Είναι ένας από τους ειδικούς που έχει κάνει debate απευθείας με υποστηρικτές των διαιτών χαμηλών υδατανθράκων, συμπεριλαμβανομένων και συγγραφέων best seller βιβλίων σχετικά με τις δίαιτες αυτές. Η κετογονική δίαιτα είναι ένα από τα θέματα που συμπεριλαμβάνει στις περισσότερες διατροφικές διαλέξεις του.
Όταν απευθύνεται στο κοινό, πάντοτε κάνει μία μίνι δημοσκόπηση. Ρωτάει, «Πόσοι από εσάς έχετε δοκιμάσει κετογονικές δίαιτες στο παρελθόν; Αν έχετε δοκιμάσει, σηκωθείτε όρθιοι.» Κατά μέσο όρο, όπως λέει, το 90% του κοινού σηκώνεται. Τότε λέει, «Σταθείτε όρθιοι για μια στιγμή. Τώρα, πόσοι από εσάς εξακολουθείτε να είστε σε κετογονική δίαιτα; Αν δεν είστε, παρακαλώ καθίστε.» Κατά μέσο όρο, μόνο το 10% όσων στέκονταν, παραμένουν όρθιοι.
Αυτό είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό και παρ' όλο που πρόκειται για μία ανεπίσημη δημοσκόπηση, ταιριάζει σχεδόν απόλυτα με ό,τι βλέπουμε στις επιστημονικές έρευνες. Περίπου το 90% των ανθρώπων που ακολούθησαν δίαιτα keto, δεν κατάφεραν να μείνουν πιστοί ούτε για ένα έτος. Μπορεί να άρχισαν με μόνο 20 έως 40 γρ. υδατάνθρακες την ημέρα, αλλά ακόμη κι αν παραμείνουν σε χαμηλό ποσοστό υδατάνθρακα, σε διάστημα ενός έτους έχουν καταλήξει να τρώνε 100, 120, 140 γρ. αν δεν έχουν σταματήσει να παρακολουθούν τη διατροφή τους εντελώς.
Το ηθικό δίδαγμα είναι πως οι κετογονικές δίαιτες δεν είναι βιώσιμες για πολλούς ανθρώπους. Επομένως, εκ των υστέρων, οι περισσότεροι άνθρωποι κοιτάζουν πίσω και βλέπουν ότι ήταν μόνο μια γρήγορη λύση. Πολλοί καταλήγουν πίσω στο σημείο μηδέν.
Αν κάποιος ανήκει στο μικρό ποσοστό των ανθρώπων που βρίσκουν τη δίαιτα keto βιώσιμη, ευχάριστη και αποτελεσματική, τόσο για απώλεια βάρους όσο και για την υγεία τους, αυτό είναι υπέροχο. Τον συγχαίρω.
Το πιο σημαντικό είναι να σταματήσουν επιτέλους οι μύθοι, η παραπληροφόρηση και τα ψέματα για το πώς λειτουργεί η keto, και όλοι να μοιράζονται την αλήθεια και τίποτα άλλο εκτός από την αλήθεια:
Όλες οι δίαιτες λειτουργούν επειδή σε βάζουν σε θερμιδικό έλλειμμα. Δεν υπάρχει η καλή νεράιδα της ινσουλίνης, κανένας μονόκερος που «σβήνει» θερμίδες, καμία μεταβολική μαγεία που μπορεί να βρεθεί στην δίαιτα keto ή σε οποιαδήποτε άλλη δημοφιλή δίαιτα που είναι της μόδας.
Να προπονείστε σκληρά και να αναμένετε πάντα επιτυχία!
Tom Venuto.
Μετάφραση: Bodybuilders.gr
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς τη γραπτή συναίνεση των υπευθύνων της ιστοσελίδας.
Bookmarks